Fractal
Home / Σαν σήμερα / 1 Σεπτεμβρίου – Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
02/09/2017, 4:31 μμ

1 Σεπτεμβρίου – Αριστοτέλης Βαλαωρίτης

Eπιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα //

 

Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, γεννημένος σαν σήμερα το 1824, ήταν επικός ποιητής του αρματολισμού – ένας από τους πιο διακεκριμένους Επτανήσιους ποιητές του 19ου αιώνα-και πολιτικός.Τα γνωρίσματα του ποιητικού του έργου ήταν: ο πραγματισμός, η αφηγηματικότητα, η ιστορική, εθνοκεντρική, πατριδολατρική και λανθανόντως μεγαλοϊδεατική θεματική, η ρητορικότητα, η ροπή προς τον διδακτισμό, η εμποτισμένη από το δημοτικό τραγούδι της ηπειρωτικής Ελλάδας γλώσσα. Ως προς τη χρήση της ιστορίας στην ποίηση του, «εξαντλείται στην ιστορική στιγμή: η ποίησή του πηγαίνει να συναντήσει τα ιστορικά πρόσωπα, τα οποία προέρχονται κυρίως από το μαρτυρολόγιο των ηρώων του 1821». Ο ίδιος δεν αυτοπροσδιοριζόταν ως ρομαντικός, αλλά ως ιστορικός.
 
Ο Βαλαωρίτης κρατάει φανερή απόσταση από το έργο και το πρότυπο του Σολωμού. Πλήρης είναι η ρήξη του με τις γλωσσικές αρχές του σολωμικού κύκλου. Η ποίησή του ήταν πάντοτε γραμμένη στη δημοτική, οι πρόλογοι όμως και τα σχόλια που τα συνόδευαν γραμμένα στην καθαρεύουσα. Αυτή η αντίθεση τεκμηρίωνε έστω και έμμεσα την πεποίθησή του πως η δημοτική αδυνατούσε να εκφράσει βαθύτερες έννοιες.
 
Δείγμα της λατρείας προ την αρχαία Ελλάδα και τον κλασσικό πολιτισμό τους οποίους έτρεφε το οικογενειακό του περιβάλλον ήταν η ονοματοδοσία του ποιητή με το όνομα Αριστοτέλης. Πήγε στο Ελβετικό κολλέγιο στη Γενεύη. Το 1844 έλαβε το Baccalauraet ès letters et ès sciences. Στη συνέχεια στην Πίζα στην Ιταλία σπούδασε νομικά. Το 1848, στις 16 και 22 Μαΐου αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Δικαίου. Το επάγγελμα του δικηγόρου όμως δεν το εξάσκησε ποτέ. Αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στην ποίηση.
 
To 1857 απέκτησε ένα γιο, τον Αιμίλιο, ο οποίος σπούδασε στην Ιένα φιλολογία και φυσιολογία αλλά πέθανε στη Μαδέρα από φυματίωση όπως και η κόρη του Όλγα Αναστασία Άννα. Τέλος, και μια ακόμα κόρη του γεννημένη το 1870 στη Λευκάδα, η Ναθαλία, πέθανε στις 15 Οκτωβρίου 1875. Συνολικά από το γάμο του απέκτησε επτά παιδιά.
 
Από αρκετά νωρίς εμπλέχθηκε στην πολιτική, και το 1857 εξελέγη στην Ιόνιο Βουλή, τασσόμενος με το κόμμα των Ριζοσπαστών και αγωνιζόμενος για την ένωση των Ιονίων νήσων με την Ελλάδα.Μετά δεν την ένωση, στάλθηκε ως αντιπρόσωπος των Επτανήσων στην Ελληνική Εθνοσυνέλευση. Διακρίθηκε με τη δήλωση που έκανε ότι οι συντοπίτες του θα συνεργάζονταν χωρίς προτίμηση για το ένα ή το άλλο κόμμα με το καταλληλότερο ή ικανότερο πρωθυπουργό αλλά και το πιο ανιδιοτελή. Εκλέχθηκε δύο φορές (1865, 1868) βουλευτής με το κόμμα του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, αλλά κρατήθηκε μακριά από την ενεργό πολιτική και απέρριψε τρεις κυβερνητικές προτάσεις για ανάληψη υπουργικών χαρτοφυλακίων.
 
Απογοητευμένος από τα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας αποσύρθηκε στο νησί Μαδουρή, όπου ασχολήθηκε με την συγγραφή ποιημάτων και ιστορικών μελετών.Στην περίπτωση του ο τίτλος του ‘’εθνικού ποιητή’’ δόθηκε διότι «αντλούσε σχεδόν αποκλειστικά τα θέματά του από τη νέωτερη ελληνική ιστορία και επειδή υπερασπίστηκε την εθνική ιδέα όχι μόνο με το λόγο του αλλά και εμπράκτως». Όμως με δεδομένο πως και άλλοι ποιητές και πεζογράφοι της εποχής του αντλούσαν από το ίδιο υλικό, η Έρη Σταυροπούλου, εξηγεί πως η διάκριση αυτή του Βαλαωρίτη οφειλόταν α) στη δημοτική γλώσσα που χρησιμοποίησε –θελκτικό στοιχείο για το ακροατήριό του μα που άρμοζε και με το «ήθος και τη φωνή των διαφόρων ηρώων του» β)στο πάθος και το τραγικό μεγαλείο με το οποίο πρόβαλε τους ήρωές του. Γ) η συγκυρία επέτεινε όλα αυτά.
 
Πέθανε στις 24 Ιουλίου του 1879 λόγω καρδιακής προσβολής.
¨Εχει πει:
• Νιώθω για σε, πατρίδα μου, στα σπλάχνα χαλασμό.
 
• Του αντρειωμένου ο θάνατος δίνει ζωή στη νιότη.
 
• Πώς μας θωρείς ακίνητος; Πού τρέχει ο λογισμός σου, τα φτερωτά σου τα όνειρα;
Γιατί στο μέτωπό σου να μη φυτρώνουν γέροντα, τόσες χρυσές αχτίδες όσες μας δίδ’ η όψη σου παρηγοριές κι ελπίδες; (από το «Στον Ανδριάντα Γρηγορίου του Ε’»)
  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top