Fractal

ΦΩΤΟ – Φτερούγισμα

Γράφει ο  Απόστολος Ζιώγας // *

 

ζ1

 

‹‹ Το Ωραίο δεν είναι τίποτε άλλο

από την αρχή του  Τρομερού ››

Ρίλκε[1]

 

Αντλώντας τον τίτλο Πόλεις, μάσκες και κορμιά από μια συλλογή διηγημάτων του Μισέλ Τουρνιέ, ο καταξιωμένος φωτογράφος Γιάννης Βουλγαράκης παρουσιάζει την ομώνυμη έκθεσή του στον Εικαστικό Κύκλο[2]  στην Αθήνα : πρόκειται για εικόνες αποσπασματικές της πόλεως που εκπέμπουν άλλοτε γοητεία, κι άλλοτε παρακμή ˙ αποξενωτικές φιγούρες γυναικών που αποτυπώνουν τον μεταμορφωτικό χαρακτήρα του πρόσκαιρου και του τεχνητού.

ζ2

 

Έτσι, παρακολουθούμε τον ισχνό τρόπο με τον οποίο σκιαγραφεί ένα τοπίο μέσα από ένα απέριττο μονόχρωμο φόντο , ή, το καθρέφτισμα ενώπιον μιας κούκλας αψεγάδιαστα ψυχρής. Ο Βουλγαράκης φροντίζει να απογυμνώσει από το συνηθισμένο και το καθημερινό κάθε βαρύγδουπη σημασία, για να καταφέρει να δημιουργήσει ορισμένες σχισμές από όπου θα φανεί το ‘’αθέατο’’ – γινόμαστε ενδεικτικά μάρτυρες της αντιπαραβολής μεταξύ ενός σφριγηλού κορμιού και ενός υποβαθμισμένου χώρου, ή, ανάμεσα σε μια χαραμάδα φωτός και σε μια γυαλιστερή γυναικεία πλάτη. Εν μέσω αντιθέσεων, λοιπόν, οι κατά Βουλγαράκη φωτογραφίες  αφηγούνται κάτι κοινό : ότι αυτό που προσδίδει αχρονικότητα στο έργο δεν είναι οι ίδιες οι μορφές , αλλά οι μορφές ως άνοιγμα στο ‘’αθέατο’’. Η vis formandi[3] των φωτογραφιών του δεν προϋποθέτει κάποιο προϋπάρχον νόημα , ούτε αποκρύπτει κάτι πίσω από κάτι άλλο ˙ η ‘’γλώσσα’’ στην οποία μας αποτείνεται, είναι μια γλώσσα που, αποφεύγει αφενός την ασφαλή μονοσημία, και αφετέρου, αντιλαμβάνεται την αλήθεια ως ένα κέρμα που έχει χάσει την αξία του και λογίζεται πια ως  μέταλλο, γι ᾿ αυτό και τα φωτο-βιώματα του Βουλγαράκη αποτελούν μια γλώσσα στο γίγνεσθαι που ακόμα δεν ‘’είναι’’.

Δια των απεικονίσεών του εποπτεύει την πραγματικότητα  ώστε να αναδείξει εκείνο που πολύ όμορφα περιγράφει ο Νίτσε ως ‹‹ το συνεχές  φτερούγισμα γύρω από μία φλόγα ματαιοδοξίας ››[4] ,  κι ενόσω ο ίδιος μέσα από το φακό του πασχίζει να αποτυπώσει το αίνιγμα του χρόνου που δεν περιορίζεται σε καμιά από τις μορφές του και χάρη στον οποίο ο χώρος μπορεί να εκτείνεται. Στον κόσμο των εν λόγω φωτογραφιών, κάθε προφανές στοιχείο , αρκετά εύθραυστο μα και πρόσκαιρο, προκύπτει – εν χρόνω – μέσα από τη σύζευξη τυχαιοτήτων και συναντήσεων, καθότι δεν υπάρχει ( για τον Βουλγαράκη) προβάδισμα ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Μας ωθεί εν γένει προς την κατεύθυνση ενός συγκεκριμένου ύφους ζωής που ‹‹ δεν περιορίζεται στους ρόλους ενός παιχνιδιού επιζώντων κάποιου ναυαγίου… Το αίνιγμα της απαντήσεως δεν αναζητεί καταφύγιο στην αυταρέσκεια… Μπορούμε να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας την πολυτέλεια να καταστήσουμε και τις λύσεις επίσης προβληματικές ››[5]  .

 

ζ4

 

* Ο Απόστολος Ζιώγας είναι βιολόγος


[1] Από την πρώτη Eλεγεία του Ντουίνο : ‘’Denn das Schöne ist nichts : Als des Schrecklichen Anfang’’

[2] Καρνεάδου 20, Κολωνάκι

[3] Δημιουργική δύναμη

[4] ΠΕΡΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΥΣ ΥΠΟ ΕΞΩΗΘΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ, μτφ.Θ.Πενολίδης, εκδ.Βάνια, Θεσσαλονίκη 1991, σελ.24

[5] Κώστας Αξελός, ΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ, μτφ.Κ.Δασκαλάκη, εκδ.Εστία, Αθήνα 2005, σελ.121-122

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top