Fractal

Η απληστία είναι θανάσιμο αμάρτημα

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

aplisteΙερώνυμος Λύκαρης, “Άπληστε κόσμε, κάλπικε”, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2015, σελ. 236

Στη σειρά των εκδόσεων Καστανώτη με την ονομασία «Καστανιώτης noir» εντάσσεται και το μυθιστόρημα του Ιερώνυμου Λύκαρη Άπληστε κόσμε, κάλπικε. Οι έλληνες συγγραφείς, όμως, δεν γράφουν μόνο αστυνομικά, αλλά και νουάρ, ένα διαφορετικό, δύσκολο είδος, με το οποίο ελάχιστοι καταπιάνονται. Ο Ιερώνυμος Λύκαρης, που έγινε γνωστός από τους τόμους διηγημάτων Ελληνικά εγκλήματα, τους οποίους επιμελούνταν ο Ανταίος Χρυσοστομίδης, έχει από καιρό αφήσει στην άκρη τα εγκλήματα και την έρευνα για την εξιχνίασή τους. Τώρα καταπιάνεται με μια δική του σειρά μαύρης κωμωδίας, κάτι σαν νουάρ, στην οποία κινητήρια δύναμη των ανθρώπινων πράξεων είναι ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα. Μετά τη ζήλια και το μυθιστόρημα Η ζήλια είναι μαχαιριά, ασχολείται με την απληστία.

Σ’ εκείνο το μυθιστόρημα περιέγραφε τη ζωή, τη δράση και τον τρόπο σκέψης μερικών ανθρώπων της νύχτας (σχετίζονταν με «σκυλάδικα»), οι οποίοι ζούσαν στα όρια της νομιμότητας. Στην παρούσα ιστορία πρωταγωνιστεί ο Βασίλης Γύπαρης ή Γύπας, ένας αδηφάγος άνθρωπος των διεθνών χρηματαγορών, σύζυγος μιας femme fatal, μιας καλλονής που δολοφονήθηκε από τον ίδιο ή από συνεργάτες του. Το μυθιστόρημα αρχίζει με την κηδεία του Κροταλία, ενός έμπορου όπλων: όσα ακολουθούν τα αφηγείται ο τσεκαδόρος και ταμίας του νυχτερινού κέντρου «Κανόνι», που πρωταγωνιστούσε στο προηγούμενο μυθιστόρημα Η ζήλια είναι μαχαιριά. Στην πραγματικότητα, ο εκλιπών ζει και βασιλεύει, αλλά για λόγους προνοίας σκηνοθετεί την ίδια του την κηδεία ώστε να αποφύγει την τιμωρία που του επιφυλάσσουν οι εχθροί του.

Ο συγγραφέας δεν παραλείπει να μιλήσει για την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας, όταν βασανιστές της ΕΣΑ που υποστήριζαν το καθεστώς της χούντας, ουρλιάζοντας το σύνθημα «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών», όχι μόνο κατάφεραν να επιβιώσουν στη μεταπολίτευση, αλλά και να θριαμβεύσουν επαγγελματικά, καθώς είχαν οικοδομήσει ένα δίκτυο επιρροής και στα δύο κόμματα εξουσίας, τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ. Είναι εμφανές πως τον ενδιαφέρει αρκούντως η ελληνική ιστορία του εικοστού αιώνα, οπότε πάει ακόμα πιο πίσω στην Κατοχή, όταν η ΟΠΛΑ εκτελούσε συνεργάτες των Γερμανών.

Στην ουσία, το μυθιστόρημα είναι ένα δοκίμιο για την απληστία. Γι’ αυτό ακριβώς, ο συγγραφέας αντί προλόγου παραθέτει φράσεις διασήμων ανδρών, από τον Αριστοτέλη και τον Βούδα μέχρι τον Σοφοκλή και τον Ζοζέ Σαραμάγκου με θέμα την απληστία μα και την ματαιότητα των πάντων. Π.χ. λέει ο Βούδας: «Όσο περισσότερα έχουμε, τόσο περισσότερο θα αγωνιούμε». Λέει ο Σαραμάγκου: «Τίποτα δεν είμαστε σ’ αυτόν τον κόσμο και ό,τι έχουμε εδώ μένει».

«Κάθε ορίτζιναλ άπληστος φλερτάρει διαρκώς με το φόνο», μας λέει ο συγγραφέας.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top