Fractal

Αντώνης Αναστασιάδης: “Μελετούσα πάντα οδηγούμενος από το ΄Γνώθι Σαυτόν΄”

Συνέντευξη στη Βασιλική Β. Παππά // *

 

anastasiadis1

 

Η συνέντευξη με τον Αντώνη Αναστασιάδη έγινε με αφορμή ένα βιβλίο του που διάβασα προσφατα και φέρει τον τίτλο «55 χρόνια. Σκέψεις και Διαλογισμοί». Ένα βιβλίο που είναι το απόσταγμα μιας συνεχούς προσπάθειας αναζητήσεων, προβληματισμών, σκέψεων και διαλογισμών όπως θα δείτε και από τη συνέντευξη. Με πολυποίκιλο και ποικιλόμορφο θεματικό περιεχόμενο σε πεζό κυρίως μα και σε ποιητικό λόγο. O Aντώνης Αναστασιάδης γεννήθηκε στα Λευκόγεια Δράμας. Σπούδασε στο τμήμα ηλεκτρονικής/ηλεκτρολογίας στην Παιδαγωγική Σχολή (ΣΕΛΕΤΕ) και «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» στο ΕΑΠ. Πρόκειται για έναν άνθρωπο με ενεργό συμμετοχή στους αγώνες του λαού για κοινωνική δικαιοσύνη, παιδεία, δημοκρατία και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος.

 

Κύριε Αναστασιάδη, που μεγαλώσατε;

Στο ορεινό παραμεθόριο χωριό Λευκόγεια της Δράμας που βρίσκεται στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.

 

Τι είναι η συγγραφή για εσάς και πότε ξεκίνησε η σχέση της μαζί της; Θέλατε να γίνετε συγγραφέας από μικρός;

Η συγγραφή είναι ένα «ταξίδι», μια διαφυγή (καλώς εννοούμενη) στην φαντασία και στην ουτοπία, και αμέσως μετά επιστροφή στη γη. Οπωσδήποτε πρέπει να έχει διδακτικό περιεχόμενο. Όσο περισσότερο, τόσο καλύτερο. Κάθε σκέψη του συγγραφέα πρέπει να «βγαίνει» αληθινά και αυθεντικά από μέσα του. Η συμμετοχή της συναισθηματικής νοημοσύνης πρέπει να είναι εκ των ων ουκ άνευ. Αυτονόητο λοιπόν ότι κάθε μορφή συγγραφής, και κάθε μορφή τέχνης θα έλεγα, ανεξάρτητα είδους, πρέπει να διαπνέεται από αγάπη στον «Άνθρωπο» και από αγάπη στην «Αλήθεια». Ή πιο απλά, Αγάπη, Γνώση, Αλήθεια να είναι συνεχώς το τριπλό αδιαχώριστο σύμπλεγμα που θα αναδεικνύεται από κάθε συγγραφικό έργο ή οποιοδήποτε άλλο έργο τέχνης.

Η σχέση με την επίσημη συγγραφή ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια, όταν ένιωσα μια αδήριτη εσωτερική ανάγκη να «ρωτήσω» και να «φωνάξω» δυνατά: «Γιατί τόσος πόνος, θλίψη, λύπη, πόλεμοι και αδικία στη Γή; Γιατί χιλιάδες χρόνια τώρα δεν αλλάζει η ανθρώπινη κοινωνία; Γιατί δεν βλέπουμε δίπλα μας την όαση που μας καλεί;». Κι ύστερα προσπάθησα να απαντήσω στα ερωτήματα αυτά. Τότε άρχισα την επίσημη συγγραφή. Όμως, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, αναζητώντας απαντήσεις σε κάθε άσχημο, κακό ή αδικία που αντιλαμβανόμουν καθημερινά και οτιδήποτε με προκαλούσε πόνο, ψάχνοντας λύσεις στο τέλος αποτύπωνα τον «πόνο» μου σε κάποιο χαρτί.

Αποτύπωνα τον «πόνο» μου και όλες μου τις ψυχοσυναισθηματικές φορτίσεις σε ένα χαρτί, αργότερα σε ένα τετράδιο. Κατόπιν, από το Λύκειο και μετά (εξατάξιο γυμνάσιο τότε) στο ίδιο τετράδιο έγραφα ρήσεις σοφών, κυρίως των Αρχαίων Ελλήνων. Μία από τις πρώτες αγαπημένες ρήσεις και η οποία μου στάθηκε οδηγός ήταν το «Γνώθι Σαυτόν». Όταν ήμουν περίπου 19 ετών,σμίλεψα σε ένα μάρμαρο τη φράση αυτή. Ήταν μια φράση ορόσημο για μένα. Παρ’ όλα αυτά όμως ποτέ δεν μου πέρασε στη σκέψη να γίνω συγγραφέας. Όπως προείπα, αυτό βγήκε αυθόρμητα πριν περίπου επτά χρόνια.

 

Ποια είναι τα θέματα με τα οποία ασχολείστε και ποια συναισθήματα κυριαρχούν την ώρα που γράφετε;

Όσον αφορά τη θεματολογία, κυρίως κοινωνικοπολιτικά και φιλοσοφικά θέματα, αλλά γενικότερα με όλα τα ανθρώπινα προβλήματα της καθημερινότητας και οτιδήποτε αφορά τον άνθρωπο, τη ζωή, τη φύση και το περιβάλλον. Ανεξάρτητα όμως της θεματολογίας που με απασχολεί κάθε φορά, πάντα εντάσσω την φιλοσοφική σκοπιά του θέματος, είτε δική μου είτε προηγούμενων. Θεωρώ τη «Φιλοσοφία» εκ των ων ουκ άνευ για την ευημερία των ανθρώπινων κοινωνιών και για την τελική ειρηνική συμβίωση των ανθρώπων εν μέσω ευημερίας και ευδαιμονίας.

Τα συναισθήματα είναι πολυποίκιλα και ποικιλόμορφα, μια και, τη στιγμή της συγγραφής στην κυριολεξία βρίσκομαι σε έναν άλλον κόσμο υπερβατικό. Βρίσκομαι σε έκσταση, δεν πεινάω, δεν διψάω, δεν πονάω, δεν αντιλαμβάνομαι τι γίνεται γύρω μου. Χαρακτηριστικά λέω ότι, φωτιά να πάρει το σπίτι μου δεν θα το καταλάβω. Είναι μια ανεπανάληπτη πνευματική ηδονή που με ανεβάζει στους ουρανούς, σε κόσμους μεταφυσικούς. Εκεί νιώθω πραγματικά ολοκληρωμένος και ευτυχισμένος. Με απλά λόγια, βρίσκομαι στην χώρα των «μακάρων θεών». Τούτο συμβαίνει διότι αφήνομαι καθαρά στη ψυχοσυναισθηματική νοημοσύνη, μεταβαίνω στη χώρα της αγάπης και της συμπόνιας, οπότε εκείνη τη στιγμή δεν έχω καμιά σχέση με τη γήινη πραγματικότητα. Και δεν θέλω να φύγω από αυτήν την χώρα, γι’ αυτό, όταν η κούραση καταβάλει το κορμί και επανέρχομαι, μεγάλο τμήμα της νοημοσύνης μου παραμένει στην χώρα αυτή. Έτσι μπορώ να αντιμετωπίσω την ακατανόητη και ανόητη καθημερινή βλακεία, πεζότητα, κυνικότητακαι σκληρότητα της ανθρωπότητας.

 

Σε ποιους απευθύνεστε κυρίως, ποιο είναι το target group σας;

Κυρίως απευθύνομαι στους σκεπτόμενους, στους ανθρώπους που αγαπούν, που έχουν συμπόνια και ενσυναίσθηση, σε όλους όσους αγαπούν το «καλό καγαθό». Απευθύνομαι σε όλους αυτούς που καλλιεργούν εσωτερικά τον εαυτό τους, αναζητώντας (δεν ταιριάζει η λέξη «αναζητώντας» μα δεν μπορώ να σκεφτώ άλλη) την Αγάπη, τη Γνώση και την Αλήθεια. Απευθύνομαι ακόμα στους νέους με τη φλόγα της αλλαγής και την καθαρότητα της ψυχής αλλά και σε όλους τους «έφηβους» κάθε ηλικίας. Βεβαίως θα με ενδιέφερε να μελετηθούν σκέψεις μου και από τους υπόλοιπους, αλλά για πιο λόγο κάποιος άδικος, άτεχνος, αδιάφορος, ωχαδερφιστής και βολεμένος θα ήθελε να διαβάσει έστω και μια σελίδα των γραπτών μου, όταν θα έβλεπε εκεί μέσα ‘άσχημο’ τον εαυτό του; Άρα λοιπόν, το target group μου είναι οι «Άνθρωποι»!

 

55xroniaΠώς φαντάζεσθε τον αγοραστή των βιβλίων σας;

Μέχρι στιγμής δεν τον είχα φανταστεί. Με το ερώτημα αυτό μου ήρθε μια εικόνα. Όμως, μήπως το ερώτημα με ‘καθοδήγησε’ να δω την εικόνα αυτή; Παρά ταύτα όμως η εικόνα αυτή είναι όμορφη. Διότι ‘βλέπω’ έναν αληθινό «Άνθρωπο» που κοιτάζει με προσοχή το εξώφυλλο του βιβλίου, διαβάζει τις λίγες πληροφορίες, το ανοίγει, το ξεφυλλίζει, ρίχνει ορισμένες κλεφτές ματιές σε κάποιες παραγράφους και προσπαθεί να αντιληφθεί αν αξίζει πραγματικά να το προμηθευτεί. Σε κάθε «Άνθρωπο» λοιπόν λέω τούτο: «Ναι! Αξίζει να το προμηθευθεί! Δεν θα το μετανιώσει ούτε στιγμή!». Μέσα σε κάθε βιβλίο μου θα βρει τον εαυτό του. Θα κάνει διάλογο με τον εαυτό του και με μένα, θα ενισχυθεί η αυτοπεποίθησή του και θα αντιληφθεί ότι δεν είναι μόνος του. Είμαστε πολλοί! Απλώς είμαστε διασκορπισμένοι. Ταυτόχρονα θα έρθει σε επαφή με πολλές επιστήμες, πολλούς επιστήμονες και πάρα πολλές επιστημονικές γνώσεις και φιλοσοφικές θεωρίες και απόψεις. Αποδεδειγμένα θα ανοίξουν πολλοί ορίζοντες μπροστά του, και ο καθείς θα επιλέξει προς τα πού θα στραφεί.

 

Απ΄ όσο γνωρίζω είστε εκπαιδευτικός. Πώς βλέπετε τα πράγματα σήμερα στην εκπαίδευση…

Αυτό το ερώτημα θα προτιμούσα να μην είχε τεθεί. Τι να πω; Κατ’ αρχάς δεν υπάρχει ούτε κατ’ ελάχιστον Παιδεία. Υπάρχει κάποια υποτυπώδης πανάθλια εκπαίδευση που επί σειρά Κυβερνήσεων όλοι οι υπουργοί πειραματίστηκαν με ανεκδιήγητο τρόπο. Κατ’ ουσία δεν ερωτήθηκαν ουσιαστικά οι υπηρέτες των Τεχνών, των Γραμμάτων, των Ανθρωπιστικών Επιστήμων. Ούτε καν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι και έμπειροι εκπαιδευτικοί (η τελευταία Κυβέρνηση έκανε κάποιες τέτοιες κινήσεις αλλά δεν γνωρίζω πόσο σοβαρά τις έκανε). Από το 1997 (αν θυμάμαι καλά) στέλνω σε κάθε νέο Υπουργό τις προτάσεις μου. Ούτε ένας νοιάστηκε. Γιατί να νοιαστούν; Αφού, με το που κάθονται σε μια ‘καρέκλα’, ως δια μαγείας αποκτούν τη σοφία που απαιτεί η καρέκλα. Τέλος πάντων, για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει εκπαίδευση στην Ελλάδα (πολύ περισσότερο βεβαίως Παιδεία, αυτό το πανέμορφο ύψιστο αγαθό μιας Πολιτείας, που όλοι το επικαλούνται μα λίγοι το θέλουν αληθινά). Μετά πόνου το λέω: «Καλύτερα να μην υπάρχει μια και κάνει περισσότερο κακό παρά καλό».

 

Έχετε θαυμάσει ποτέ το έργο ενός άλλου συγγραφέα;

Πολλές φορές συνέβη αυτό στη ζωή μου, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Πριν δέκα μέρες περίπου μου έτυχε μια τέτοια περίπτωση. Ήταν μια ποιητική συλλογή της Φιλλίτσας Αθηναίς Αναπνιώτου. Πάρα πολλές φορές μου συνέβη αυτό. Είναι οι στιγμές της απόλυτης αναγνωστικής πνευματικής ηδονής, τότε που ανοίγεις ένα βιβλίο και δεν μπορείς να το κλείσεις αν δε τελειώσει. Μια παρόμοια και πολύ έντονη περίπτωση ήταν πριν 2-3 χρόνια, όταν μου έπεσε ένα βιβλίο του Ιρβιν Γιάλομ, περίπου 500 με 600 σελίδες. Ήμουν στο κρεβάτι με σπασμένο πόδι και ξεκίνησα την ανάγνωση το πρωί. Ολόκληρη την μέρα ‘χάθηκα’ μέσα στο βιβλίο. Όταν τελείωσε το βιβλίο ήταν βαθειά μεσάνυχτα. Έμεινα με το βιβλίο κλειστό στα χέρια και τα μάτια κάπου στο επέκεινα, ενώ παρέμεινα χαμένος μέσα στο βιβλίο για αρκετή ώρα ακόμα. Ύστερα, προμηθεύθηκα όλα τα βιβλία του συγγραφέα και τα διάβασα όλα. Αυτό συνέβη πολλές φορές, αρχής γενομένης από το Δημοτικό σχολείο με θεματολογία από την Ελληνική Μυθολογία. Ύστερα με τους Αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Ύστερα με φιλοσόφους της Δυτικής φιλοσοφίας και πάει λέγοντας. Ταυτόχρονα και με αρκετούς λογοτέχνες κυρίως της ελληνικής λογοτεχνίας. Σε διαφορετική βεβαίως ένταση κάθε φορά, μα αρκετές φορές συνέβη αυτό.

 

 Εσείς ο ίδιος πώς είστε ως αναγνώστης;

Νομίζω ότι έχει απαντηθεί ήδη εμμέσως πλην σαφώς το ερώτημα αυτό από τις προηγούμενες απαντήσεις μου. Θα κάνω όμως μια προσπάθεια ακόμα. Όταν πάρω ένα βιβλίο στα χέρια μου, πάντα παίρνω ένα λεξικό, ένα σημειωματάριο και ένα μολύβι δίπλα μου. Κρατώ πάντα σημειώσεις, και στο βιβλίο και στο σημειωματάριο (στο σημειωματάριο κυρίως σκέψεις δικές μου που προκαλούνται από το βιβλίο). Όταν βρω το βιβλίο ενδιαφέρον, γρήγορα το τελειώνω και επαναλαμβάνω ορισμένα ενδιαφέροντα σημεία. Συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις οδηγούμαι και σε παρόμοιας θεματολογίας βιβλία ή σε άλλα βιβλία του ιδίου συγγραφέα. Όταν το έβρισκα ανούσιο ή δύσκολο το βιβλίο, επέμενα. Συνήθως σε αυτά βρίσκεις τα καλύτερα και πιο παράξενα ή άγνωστα. Όταν όμως έβρισκα κάτι απρεπές, προσβλητικό, ακαλαίσθητο κτλ το πετούσα.
Τέλος, απ’ όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, διαβάζω και μελετάω γενικά πέντε ώρες ημερησίως ως μέσο όρο, αλλά μόνο αυτά που πραγματικά με ενδιαφέρουν. Πάντα με ένοιαζε να μελετάω αυτά που καλλιεργούσαν την προσωπικότητα και την μοναδικότητά μου, δύο στοιχεία απαραίτητα για την κοινωνία και για μένα. Παιδεία το παν λοιπόν. Και αφού ζούμε σε μια χώρα όπου δεν την ενδιαφέρει η Παιδεία, κατανοείτε ότι λογικά δεν ήμουν καλός μαθητής/φοιτητής. Δηλαδή μελετούσα πάντα οδηγούμενος από το «Γνώθι Σαυτόν». Αυτογνωσία με στοχασμό! Αναζήτηση των λύσεων εσωτερικά και διάχυση των λύσεων εξωτερικά. Ως αναγνώστης λοιπόν παθιάζομαι και χάνομαι μέσα στο βιβλίο. Θα ήθελα να μην εργάζομαι για να έχω χρόνο να διαβάζω έτι περισσότερο. Οδηγούμενος από την φιλοσοφία έχω μελετήσει πολλές επιστήμες, κυρίως των ανθρωπιστικών επιστημών, μια και ήθελα να αποκτήσω επίγνωση του όντος που αγάπησα, του «Ανθρώπου», και φυσικά ταυτόχρονα και του εαυτού μου. Άλλωστε, τον κατανόησα αληθινά, στον βαθμό που τα κατάφερα, όταν ακριβώς στράφηκα μέσα μου βαθιά. Εκεί μέσα βρήκα τον εαυτό μου, εκεί μέσα βρήκα τον «Άνθρωπο», εκεί μέσα βρήκα γιατί υπάρχουν τόσα ανθρώπινα άλυτα προβλήματα και εκεί μέσα βρήκα τις πιθανές λύσεις. Από τη στιγμή εκείνη και μετά άρχισα να διαχέω στο εξωτερικό περιβάλλον με κάθε τρόπο ότι βρήκα εκεί μέσα.

 

Ποια η γνώμη σας για τον ρόλο της κριτικής;

Το ζήτημα είναι τι περιεχόμενο θέτει κανείς στη λέξη αυτή. Κριτική για να «κρίνω»; Κριτική ως αξιολόγηση; Με συγκεκριμένα κριτήρια; Γενικά και αόριστα; Αρνητική κριτική; κτλ. Οποιαδήποτε καλοπροαίρετη κριτική είναι ευπρόσδεκτη και εποικοδομητική. Συνηθίζονται όμως οι κακοπροαίρετες αρνητικές κριτικές, οι οποίες βρίθουν ζηλοφθονίας και κακότητας. Ο ανθρώπινος νους έχει εκπαιδευτεί στην συνεχή διολίσθηση της αρνητικής κριτικής. Πάντα ψάχνει να αναδείξει το άσχημο, το κακό, το αρνητικό. Έχουμε γεμίσει ασχήμια και κακότητα από αυτό. Πιστεύω ότι πρέπει να μάθουμε να αναδεικνύουμε το θετικό, το όμορφο, το καλό, το δίκαιο. Σε κάθε κοινωνικοπολιτική μας έκφανση. Να διαχέουμε γύρω μας το «φως» και την «ομορφιά». Ασφαλώς και θα αναφέρουμε και το αρνητικό. Όμως εφόσον πρώτα αναδείξαμε το «καλό καγαθό» και ύστερα με ευγενικό και όμορφο τρόπο και εφόσον μπορούμε να το τεκμηριώσουμε, θα αναφέρουμε και το αρνητικό! Ο ρόλος της κριτικής γίνεται υγιής όταν παρέχει την δυνατότητα της διαδικασίας της αυτοαξιολόγησης στο «κρινόμενο», και όχι της καταδίκης.

 

Μετά το βιβλίο “55 χρόνια Σκέψεις και Διαλογισμοί” τι ακολουθεί; έχετε σχεδιάσει το επόμενο βήμα σας;

Ήδη έχουν ολοκληρωθεί τα τέσσερα πρώτα βιβλία μου και αυτήν την περίοδο γράφω το πέμπτο. Επειδή χρειάστηκα ολόκληρο τον χειμώνα και την άνοιξη να μελετήσω περαιτέρω θέματα Ανθρωπολογίας, Ανθρωπογεωγραφίας, Παλαιοντολογίας, Βιολογίας, Ζωολογίας και Παλαιογεωλογίας, τα οποία χρειαζόμουν για το βιβλίο, καθυστέρησα πολύ. Όμως άξιζε τον κόπο μια και τελικά μου βγαίνει από τα καλύτερά μου. Είναι ο τρίτος τόμος της μυθιστορηματικής σειράς «ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΙ», η «3η Τιτανομαχία», και αναφέρεται στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, από πριν 50 εκατομμύρια χρόνια έως πριν 100 χιλιάδες χρόνια περίπου.

 

* Η Βασιλική Β. Παππά είναι ποιήτρια (vas_nikpap@yahoo.gr)

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top