Fractal

Διήγημα Fractal: “Αντιμετωπίζοντας το κακό…”

Του Νίκου Τσούλια // 

 

 

Την έλεγαν Βαρβάρα· μικροκαμωμένη, όμορφο – αγγελικό πρόσωπο, λιγόλογη, εσωστρεφής. Η όλη παρουσία της και η ευγενική φυσιογνωμία της σε προδιέθετε απολύτως θετικά, δεν έμπαινε στο μυαλό σου κάτι κακό. Άλλωστε τα στερεότυπα που δημιουργούμε μάλλον αυθαίρετα από την παιδική μας ηλικία ότι ένα όμορφο πρόσωπο δηλώνει ευθέως έναν καλό άνθρωπο, δεν μου άφηναν περιθώρια για να αναζητήσω μακρινή ερμηνεία. Στο μάθημα ήταν ήσυχη, έδειχνε αφηρημένη αλλά μάλλον συνέβαινε κάτι περισσότερο. Και επειδή ήμουν αναπληρωτής και η εμπειρία μου ήταν ανύπαρκτη, ρώτησα στο σύλλογο των εκπαιδευτικών αν συμβαίνει κάτι με τη Βαρβάρα. Είχε μπλέξει με τα ναρκωτικά. Και “επειδή είσαι και ο νεότερος, καλό είναι να ασχοληθείς εσύ μαζί της γι’ αυτό το θέμα”. Μου άρεσε η εν λόγω ανάθεση καθηκόντων, με κολάκευε μάλλον, πάντως με ευχαρίστηση ανέλαβα την όλη ιστορία.

Είχα φτιάξει στο μυαλό μου διάφορα επιχειρήματα, με βοηθούσε και σε σημαντικό βαθμό η επιστημονική μου ειδικότητα, διάβασα και μερικά σχετικά κείμενα και αποφάσισα μια μέρα να αρχίσω την προσέγγισή μου. Με κοίταξε με βλέμμα γεμάτο απορία και κατανόηση, δεν ξαφνιάστηκε, ίσως είχε προβλέψει ότι θα έκανα αυτή την κίνηση. Ήταν πιο καλά μελετημένη από μένα στη συζήτηση – σύγκρουση που ακολούθησε. Ήμουνα ήρεμος αλλά αυτή ήταν πιο ήρεμη. Άνοιξα τη συζήτηση με σχετικότητες και με «ανοικτό» προβληματισμό στα επιχειρήματά μου, για να δημιουργήσω έδαφος ουσιαστικής επαφής. Με άκουγε προσεκτικά. Βιάστηκα να εμφανιστώ ως ενημερωμένος για τα κακά αποτελέσματα των ναρκωτικών. Έδειχνε απόμακρη. Ένιωθα ότι δεν είχα αγγίξει τον πυρήνα του προβλήματός της. Και ήταν πράγματι έτσι.

«Όταν συμβαίνουν…». Μου αράδιασε μερικές σκηνές μιας συγκρουσιακής ή μάλλον εχθροπολεμικής συζυγικής σχέσης των γονέων της ανακατωμένες με παρουσίες ερωτικά τρίτων. «Θέλετε να παρακολουθώ το μάθημά σας; Εδώ δεν με ενδιαφέρει η ίδια η ζωή μου, όλα μού είναι χωρίς νόημα, έχω την αίσθηση ότι δεν ζω και μου λέτε ότι θα με βλάψουν τα ναρκωτικά. Ακόμα και αν είναι έτσι όπως τα λέτε, εμένα δεν πρόκειται τα ναρκωτικά να μου κάνουν μεγαλύτερο κακό από ό,τι μου συμβαίνει τώρα…».

Στόμωσα, δεν ήμουνα προετοιμασμένος για μια τέτοια εξέλιξη, αν και είχα κάνει δυο τρεις εκδοχές σεναρίων και είχα διαμορφώσει μια σχετική επιχειρηματολογία. Αναρωτήθηκα για πρώτη φορά για τις αντιφάσεις του εκπαιδευτικού επαγγέλματος, σε καλεί να αντιμετωπίσεις σε ένα ανοικτό πεδίο πάρα πολλά ζητήματα της ζωής και ταυτόχρονα εσύ βιάζεσαι να διαμορφώσεις τις προσωπικές σου βεβαιότητες. Έτσι, ενώ εγώ θεωρούσα τη Βαρβάρα εκτός σχολικής αίθουσας, συνειδητοποιούσα ότι εγώ ήμουνα εκτός πραγματικότητας…
«Έχεις δίκιο…», τι να πω… Είχα αποτύχει πλήρως. Πίστευα ότι το «κακό» είχε φωλιάσει στη Βαρβάρα γιατί δεν ήξερε τις επιπτώσεις του κακού που θα της τις μάθαινα εγώ…

Δεν είπα τίποτα στο σύλλογο, άλλωστε εκτιμούσα ότι είχαν την άποψη ότι δεν θα κατάφερνα και τίποτα. Πέρασε μια εβδομάδα αναστοχασμού και περίσκεψής μου. Δεν επεζήτησα βιβλιογραφικές πηγές, πίστευα ότι δεν είχε νόημα. Στο μάθημα όμως η Βαρβάρα γινόταν πιο ευεπίφορη, πιο θετική. Όχι δεν συμμετείχε, αλλά το βλέμμα της δεν ήταν τόσο απλανές και χαμένο. Όταν είχα εφημερία – είχα ζητήσει να είμαι στην αυλή – επεδίωκα να κουβεντιάζω μαζί της. Γινόταν όλο και πιο φιλική. Δεν την ρωτούσα για το πώς πάει με την ιστορία των γονέων της. Ούτε και αυτή έκανε καμία νύξη. Με το πέρασμα του χρόνου, άρχισα να της λέω για ζητήματα του μέλλοντος, επαγγέλματα, δημιουργικές απασχολήσεις, πνευματικά ενδιαφέροντα. Ήταν το πρώτο πέρασμα που ένιωθα ότι άνοιγε μεταξύ μας. Έδειχνε ενδιαφέρον για την τέχνη. Δεν ήξερα και πολλά. Καλύτερα, γιατί άρχισε να αισθάνεται πιο καλά εξηγώντας διάφορα αναγνώσματά της και προπάντων τη δική της άποψη.

Η εξέλιξη ήταν διαφορετική. Δεν ξαναμιλήσαμε για τα ναρκωτικά. Δεν είχε καμιά σημασία. Κατάλαβα ότι τα ναρκωτικά δεν ήταν κάποιου είδους αιτία για το «κακό», είχαν εμφανιστεί ως «λύση». Είχα πάρει ένα μάθημα στο πώς θα έπρεπε να χειριστώ μια δύσκολη περίπτωση. Αντί να αναζητώ μια εξειδικευμένη γνώση, τελικά ήταν απαραίτητη η ευρεία αντίληψη και κυρίως η διαίσθηση στο πώς να ανακαλύψεις τον κόσμο του παιδιού. Συνεχίσαμε να κουβεντιάζουμε για κοινωνικά θέματα, με πήγε και λίγο στα πολιτικά, προσπάθησα να το αποφύγω, δεν τα κατάφερνα πάντα. Επιζητούσε τη συζήτηση μαζί μου. Είχα την αίσθηση ότι είχα βρει (πιο ορθά είχε βρει) ένα μονοπάτι. Το περπατούσαμε χωρίς άγχος, αν και συχνά αναρωτιόμουνα αν λειτουργώ σωστά.

Κάποια στιγμή θεώρησα ότι έπρεπε να το κουβεντιάσω με κάποιον. Επέλεξα το Διευθυντή Σύνταξης μιας εφημερίδας που είχα εργαστεί παλιότερα, για δυο λόγους πρώτον είχε μια βαθιά πνευματική καλλιέργεια και δεύτερον εκτιμούσε πάρα πολύ τους καθηγητές και το ρόλο τους.
«Πιστεύω ότι η δημιουργία μιας θετικής στάσης είναι ο καλύτερος προσανατολισμός για μια τόσο δύσκολη περίπτωση. Δεν είμαι και ο καταλληλότερος για ένα τέτοιο ζήτημα», αλλά συνέχισε με πιο αποφασιστικό τόνο, «αφού σε αφορά τόσο πολύ το θέμα, είμαι σίγουρος θα βρεις επιλογές, συνέχισε να συζητάς μαζί της».

Αρκετά χρόνια αργότερα και ενώ είχα φύγει από το σχολείο αυτό και ήμουνα πρόεδρος της ΟΛΜΕ μέσα στο τρόλεϊ προς τα Πατήσια με πλησιάζει μια όμορφη κοπέλα και με ρωτάει «τι κάνετε» και βλέποντας την απορία μου, μου λέει «είμαι η Βαρβάρα». Χάρηκα πάρα πολύ. Τη ρώτησα πώς πάει γενικά…
«Μπήκα σε ένα πρόγραμμα είμαι καλά, πολύ καλά».

Ένιωσα ανακούφιση για ένα παλιό θέμα. Ένιωσα φοβερά ευχάριστα γιατί είχα συμβάλει έστω και κατ’ ελάχιστο.
«Κύριε… έχετε πέντε ευρώ να πάρω τσιγάρα;».
Της έδωσα και έσπευσα να κατέβω, γιατί είχε περάσει η στάση. Βρέθηκα σε σύγχυση. Τι έχει γίνει τελικά; Τουλάχιστον είναι μόνο το οικονομικό πρόβλημα;
Είχε καταλάβει την απορία μου. Μου χαμογέλασε αφοπλιστικά και επειδή είχε προβλέψει ότι θα την αναζητήσω με το βλέμμα μου από το δρόμο, την είδα να με χαιρετάει με πολύ χαρά. Ένιωσα όμορφα, ακόμα νιώθω όμορφα κάθε φορά που τη θυμάμαι…

Υ.Γ.

Να ‘ναι καλά το σχολείο που μας δωρίζει τέτοιες ομορφιές μέσα από τις δυσκολίες της ζωής.

Να ‘ναι καλά και η μνήμη που μας τις δωρίζει διαρκώς.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top