Fractal
Home / ΘΕΑΤΡΟ / Από την αιώνια Αντιγόνη στις Αντιγόνες του καιρού μας
03/12/2014, 1:15 μμ

Από την αιώνια Αντιγόνη στις Αντιγόνες του καιρού μας

Του Ηρακλή Κακαβάνη //

 

th1

 

 Οι «Παραβάτες της Σκηνής» από την Πυλαία Θεσσαλονίκης  δείχνουν ότι όποιος ταυτίζει την ερασιτεχνική θεατρική ομάδα με την προχειρότητα κάνει λάθος.

 

th2

 

Στο μυαλό του μη εξοικειωμένου με το θέατρο ή ακόμα γενικότερα με την ερασιτεχνική δημιουργία, το ερασιτεχνικό θέατρο ταυτίζεται πολλές φορές με το πρόχειρο και άτεχνο, σε σύγκριση πάντα με το επαγγελματικό. Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις η εντύπωση αυτή να δικαιώνεται, εντούτοις είναι πολλά τα ερασιτεχνικά σχήματα που τη διαψεύδουν. Παρότι έχουν να αντιμετωπίσουν προβλήματα που σχετίζονται με την έλλειψη χρόνου για πρόβες, έλλειψη θεάτρου, ειδικών συνεργατών (ενδυματολόγοι – φωτιστές – μουσικοί κλπ.), χρημάτων, πετυχαίνουν ένα άρτιο αποτέλεσμα. Το μεράκι, το κίνητρό τους (η διάθεση προσφοράς και προσωπικής έκφρασης), η ευρηματικότητά τους στην αντιμετώπιση πρακτικών ζητημάτων και οι ειδικές γνώσεις κάποιου ή κάποιων μελών της ομάδας τους κάνουν ικανούς να παρουσιάζουν μια άρτια παράσταση.

Ευτυχώς, τέτοιες ομάδες υπάρχουν πολλές ανά την Ελλάδα. Λέμε ευτυχώς γιατί ούτως ή άλλως οι δυνατότητες επαφής με το θέατρο των εκτός των Αθηνών (άντε και της Θεσσαλονίκης) διαμενόντων είναι περιορισμένες, αλλά πλέον το θέατρο είναι και μια ακριβή μορφή ψυχαγωγίας, απρόσιτη για τα λαϊκά στρώματα. Μορφή ψυχαγωγίας που ιεραρχείται πολύ χαμηλά στις προτεραιότητες. Δεν γίνεται πάντα κατανοητή η κοινωνική και μορφωτική διάσταση του θεάτρου. Μια μορφή τέχνης που συμβάλλει στην επικοινωνία, αλλά και θέαση του κόσμου, άρα και στη δράση. Τούτο το κενό έρχονται να καλύψουν τα ερασιτεχνικά σχήματα, με τις δωρεάν -συνήθως παραστάσεις του- βοηθούν τους κατοίκους του χωριού, της συνοικίας ή της πόλης να προσεγγίσουν το θέατρο.

Σε μια άλλη εποχή πρωτολούστηκα με τα νερά της ερασιτεχνικής δημιουργίας. Ο Μορφωτικός Σύλλογος του χωριού με τη θεατρική του ομάδα μας σύστησε τον Δημήτρη Ψαθά, μας εξοικείωσε και με το θέατρο και με τη λογοτεχνία. Μπορεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 να έχουν αλλάξει πολλά, η ανάγκη όμως ψυχαγωγίας μέσω του θεάτρου παραμένει το ίδιο έντονη. Ίσως και εντονότερη σε μια εποχή που το θέατρο (τα πολιτιστικά δρώμενα γενικότερα) αντιμετωπίζονται ως εμπορικά προϊόντα και δεδομένης της χαμηλής στάθμης, αρκετές φορές, των παρεχόμενων «προϊόντων».

Ευτυχώς, υπάρχουν αρκετές αξιόλογες θεατρικές ομάδες δυστυχώς η δράση τους σπανίως προβάλλεται στον Τύπο ή και στα διαδικτυακά μέσα. Τα θεατρικά αυτά σχήματα δεν είναι ανταγωνιστικά στους επαγγελματικούς θιάσους – θέατρα. Αντιθέτως, εμπλουτίζουν τη θεατρική παιδεία των κατοίκων και τους δίνουν ώθηση να διευρύνουν τι επιλογές τους αναζητώντας καλές εμπορικές παραστάσεις.

Με αυτές τις σκέψεις πήραμε την πρωτοβουλία να παρουσιάσουμε μια ερασιτεχνική θεατρική ομάδα με έδρα την Πυλαία Θεσσαλονίκης (Αισχύλου 6, Πυλαία). Λέμε «έδρα» γιατί αυτή η ομάδα με πολύ προσωπική δουλειά έφτιαξε ένα καλαίσθητο και λειτουργικό θεατράκι 70 θέσεων όπου υποδέχεται το κοινό της σε παραστάσεις που δίνει δωρεάν. Το νοίκι του χώρου το πληρώνει ο Εμπορικός Σύλλογος Πυλαίας, τη φροντίδα και όλα τα υπόλοιπα τα καλύπτει η ομάδα.

Πρόκειται για τους «Παραβάτες της Σκηνής» που όπως διαβάζουμε στη σελίδα τους στο facebook: «Η ομάδα ασχολείται με αυτοσχεδιασμούς και δραστηριότητες που αφορούν το θέατρο γενικότερα. Στόχος της είναι πάντα η βαθύτερη γνώση του ανθρώπου και τελικά του εαυτού μας μέσα από την τέχνη της υποκριτικής. Όπως επίσης η ικανοποίηση της ανάγκης έκφρασης συναισθημάτων και επικοινωνίας μέσα από τη λειτουργία του θεάτρου. Η αίσθηση της ευθύνης απέναντι στους στόχους της ομάδας, από τα μέλη της, έχει σαν αποτέλεσμα η θεατρική τροφή να γίνεται πολύτιμη εμπειρία για αυτούς».

 

th4

 

Μιλήσαμε με τη Βάνα Βουρτσάκη, δασκάλα, με σπουδές στο θέατρο.

“Η θεατρική ομάδα δημιουργήθηκε πριν από 6 χρόνια όταν μια παρέα εργαζομένων (τώρα ανέργων οι περισσότεροι), θέλησαν στον ελεύθερο χρόνο τους να δώσουν το στίγμα τους μέσα από τις καλλιτεχνικές και θεατρικές τους ανησυχίες, μέσα από το πάθος και την καθαρή ματιά ενός ερασιτέχνη. Η ομάδα, μετά από μελέτη θεατρικών έργων, αποφάσισε και δούλεψε το έργο του βραβευμένου με Νόμπελ Ντάριο Φο ‘’Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω’’. Η πρώτη παράσταση δόθηκε τον Ιανουάριο του 2009 σε σκηνοθεσία δική μου.”

Από τότε μέχρι σήμερα έχει ανεβεί 12 φορές σε διάφορες εκδηλώσεις στην Πυλαία, στην ευρύτερη περιοχή (Ωραιόκαστρο, Τούμπα, Νεοχορούδα), αλλά και στην επαρχία (Έδεσσα).

Σ’ αυτό το διάστημα η θεατρική ομάδα εντάχθηκε στον Εμπορικό Σύλλογο Πυλαίας.

Το Μάιο του 2009 παρουσίασε, το έργο του Νικόλαου Λάσκαρη “’Μαύρη παρηγοριά’’, σε σκηνοθεσία πάλι δική μου.

Από το Μάρτιο του 2010 η ομάδα έγινε μέλος της Ένωσης ερασιτεχνικών θεατρικών σχημάτων Μακεδονίας-Θράκης.

“Το Σεπτέμβριο του 2010 ανεβάσαμε το ‘’Θείο Πάπαρο’’ του Μπόαλ σε σκηνοθεσία του Γιώργου Καμπούρη και της Ιωάννας Ευθυμιάδου. Μετά ανέβηκαν τα έργα “Μετεωρολογικό δελτίο” του Βασίλη Τσιράκη και “Η Δεκαετία ’60-13” σε σκηνοθεσία Βάνας Βουρτσάκη. Σε θεατρικό αναλόγιο ανεβάσαμε ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου και του Μαγιακόφσκι. Συμμετείχαμε και συμμετέχουμε σε διάφορες παρουσιάσεις βιβλίων.

Για το φετινό χειμώνα ετοιμάσαμε τα έργα: -“Αντιγόνη” του Μπρεχτ σε σκηνοθεσία Ιωάννας Μουλιάκου “Η αληθινή απολογία του Σωκράτη” του Βάρναλη σε σκηνοθεσία Βάνας Βουρτσάκη.

Τολμούμε και επιλέγουμε έργα διαφόρων ειδών αλλά πάντα με περιεχόμενο που μιλάει στις καρδιές μας αλλά και στο ευρύτερο κοινό».

Ο κόσμος, είναι αλήθεια, πως στηρίζει πάντα τις προσπάθειες που κάναμε, υπάρχει πολύ μεγάλη ανταπόκριση, άλλωστε η είσοδος είναι ελεύθερη.

Για τη φετινή επιλογή τους, την «Αντιγόνη» του Μπρεχτ, μας μίλησε η σκηνοθέτης της παράστασης Ιωάννα Μουλιάκου.

«Οι “Αντιγόνες” είναι ένα έργο στηριγμένο στο έργο του Μ. Μπρεχτ. Αντιγόνη. Αιώνια, τραγική, θνητή αλλά δυνατή, ενάντια στη μοίρα της και τη γυναικεία της φύση… Σπάνια… Σε καιρούς δύσκολους, όταν το κέρδος κι η δίψα για πλούτο και για δύναμη καταδυναστεύουν τους λαούς, όταν “μεγάλος τα βάζει με μεγάλο και τότε ξέγραψε όλους τους μικρούς”, όταν οι ανθρώπινες ζωές είναι απλά αριθμοί στο βωμό του κέρδους και του πολέμου, όταν η “βία” ηδονικά και αχόρταγα “διψάει για βία”, τότε μια Αντιγόνη δε διστάζει να ταχθεί ενάντια σε άντρα ενάντια σε Βασιλιά και να βροντοφωνάξει ενάντια στα συμφέροντα του μίσους, του πλούτου και του πολέμου “ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΓΙΑ Ν’ ΑΓΑΠΩ ΚΙ ΟΧΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΙΣΩ”.

Αλήθεια σπάνια! Όχι όμως μοναδική. Όπως είπαμε, αιώνια. Δίπλα μας, στις γειτονιές μας, στις δουλειές, στα σπίτια μας, λίγο πριν και λίγο μετά, στο Βερολίνο του ’45, στην Ελλάδα του 2014… Για αυτό και Αντιγόνες. Σε κάθε γωνιά του κόσμου, όπου οι δυνατοί θέλησαν να αυξήσουν τη δύναμη και τον πλούτο τους και κίνησαν πολέμους. Κι οι άνθρωποι πείνασαν, πέθαναν νέοι, δεινοπάθησαν κι ήταν εύκολο να προδώσουν τις αξίες τους για να επιβιώσουν. Σε τέτοιους καιρούς, υπήρχαν και υπάρχουν Αντιγόνες, που με τίμημα ακόμα και την ίδια τους τη ζωή, μίλησαν και μιλούν για αγάπη και τιμή. Τιμές ακόμα και στους νεκρούς! Γιατί οι νεκροί είναι η ιστορία μας. Κι οι Αντιγόνες την τιμούν την ιστορία. Τάχθηκαν μες στους αιώνες, μες στην τραγικότητα τη δική τους και όλης της ανθρωπότητας, να υπενθυμίζουν ενάντια στο μίσος, τη βία και τον πόλεμο, τις αξίες της αγάπης, της τιμής και της ελευθερίας».

th3

 

Η πρεμιέρα της «Αντιγόνης» του Μπρεχτ ήταν στις 30 Νοέμβρη. Συνεχίζεται τα Σαββατοκύριακα 6/7 και 13/14 Δεκεμβρίου και όλα τα σαββατοκύριακα του Ιανουαρίου.

Συντελεστές της παράστασης:
Σκηνοθεσία: Μουλιάκου Ιωάννα
Φώτα-ήχος: Αντώνης Παπαγάλος-Ειρήνη Τσιρωνά
Αντιγόνη 1: Βάνα Βουρτσάκη
Αντιγόνη 2: Κατερίνα Φωτιάδου
Αντιγόνη 3: Σοφία Νίνου
Κρέων-Μπρεχτ: Σωτήρης Παπαδόπουλος
Ισμήνη 1: Κασσιανή Πάρτσιου
Ισμήνη 2: Σταυρούλα Κάργα
Αίμονας: Δημήτρης Κυπραίος
Τειρεσίας: Κατερίνα Βασιλείου
Μαντατοφόρος: Γιάννης Παπαεπαμεινώνδας
Ες-Ες: Κωνσταντίνος Μαργαριτόπουλος
Χορός: Λυδία Ασκαρίδου, Βίκυ Βεράνη, Βίκυ Ρήγα, Σταυρούλα Κάργα. Δημήτρης Κυπραίος, Γιάννης Παπαεπαμεινώνδας, Κασσιανή Πάρτσιου Κατερίνα Φωτιάδου, Κατερίνα Βασιλείου, Μαρία Πάσχου Νικολέττα Γαρουφαλλίδου

Για τους εν Θεσσαλονίκη διαμένοντες υπάρχει μια ανοιχτή πρόσκληση. Επειδή όμως το θεατράκι είναι μικρό και για τις ανάγκες αυτής παράστασης αφαιρέθηκαν 20 θέσεις και η ανταπόκριση του κοινού όχι ευκαταφρόνητη, ένα τηλέφωνο πριν στο 6938151940 κρίνεται αναγκαίο.

 

th1

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top