Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / “Η κυβέρνηση πρέπει να πέσει”
04/10/2017, 2:24 μμ

“Η κυβέρνηση πρέπει να πέσει”

Γράφει ο Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης //

 

«Ανίκητοι ηττημένοι» του Γιάνη Βαρουφάκη, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 832

 

Στις 25 Ιανουαρίου του 2015 συντελείται κάτι συγκλονιστικό τόσο για την Ελλάδα όσο και την Ενωμένη Ευρώπη. Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) καταφέρνει να κερδίσει τις ελληνικές εκλογές με ποσοστό 36,34%. Δεύτερο κόμμα θα αναδειχθεί η Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 27,81%, ενώ το κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων (ΑΝΕΛ) με το ποσοστό 4,75% θα μπει στη Βουλή και θα σχηματίσει κυβέρνηση μαζί με τον νικητή των εκλογών. Στην καινούρια κυβέρνηση τη θέση του Υπουργού Οικονομικών θα αναλάβει ο ακαδημαϊκός Γιάνης Βαρουφάκης με στόχο την επαναδιαπραγμάτευση μιας νέας συμφωνίας υπέρ της Ελλάδας, που θα βγάζει τη χώρα από τον σκληρό δρόμο της λιτότητας. Έτσι, θα ξεκινήσει μια πρωτόγνωρη μάχη για ένα καλύτερο αύριο, η οποία θα καταλήξει δυστυχώς ή ευτυχώς στη ψήφιση ενός καινούριου Μνημονίου Συνεργασίας και από την προαναφερθείσα κυβέρνηση στα μέσα του Αυγούστου του ίδιου έτους. Μέσα σ’ αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα συνέβησαν σημεία και τέρατα δίχως όμως να υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες από τους βασικούς πρωταγωνιστές. Το συγκεκριμένο έργο του τότε Υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας είναι το πρώτο που βγαίνει και καταπιάνεται ενδελεχώς μ’ αυτό το ζήτημα. Ίσως, γι’ αυτό να είναι και συγκλονιστικό.

Το βιβλίο όπως θα περίμεναν πολλοί δεν ξεκινάει από το 2015, αλλά από τη στιγμή που ο Βαρουφάκης συναντιέται με τα ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, τον Νίκο Παππά και τον Αλέξη Τσίπρα, το 2011 στο Ψυρρή. Ο Παππάς θα σπάσει τον πάγο δηλώνοντας ότι παρακολουθεί το έργο του εδώ και χρόνια. Τον προτρέπει, μάλιστα, να εξηγήσει περαιτέρω τις ιδέες του, όπως έχουν διατυπωθεί στο έργο του «Μια μετριοπαθής πρόταση για την επίλυση της κρίσης του ευρώ». Από εκείνη τη συνάντηση θα ειπωθεί ότι η χώρα δεν μπορεί να στοχεύει στην έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς η κατάσταση θα είναι ιδιαιτέρως δυσμενής. Μολαταύτα ο Βαρουφάκης πίστευε ότι τέτοιου είδους συζητήσεις είχαν κυρίως θεωρητικό περιεχόμενο καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ούτε πιστευόταν ότι θα γίνει κάποιο από τα κόμματα που θα διεκδικούσε με αξιώσεις τον κυβερνητικό θώκο. Παράλληλα, καθώς συνεχίζεται η εξιστόρηση των γεγονότων στο κάδρο μπαίνει και ο τωρινός Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος διατηρούσε στενές φιλικές σχέσεις με τον Βαρουφάκη από το 2000. Στην πορεία οι δύο φίλοι θα έρθουν σε ρήξη καθώς και οι δύο θα εμείνουν στις απόψεις τους. Ο πρώτος ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική για τη χώρα πέρα από τα προγράμματα λιτότητας, ο δε δεύτερος ότι η Ελλάδα θέλει πας η θυσία μια καινούρια συμφωνία που θα σταματά τη λιτότητα.

Έτσι, ο Στουρνάρας θα οδηγηθεί στη Νέα Δημοκρατία και στην τότε κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, η οποία, σύμφωνα με τον Βαρουφάκη, θα συμφωνήσει μαζί με τους ιθύνοντες των Μνημονίων να δημιουργήσουν την αφήγηση του «success story». Σύμφωνα πάντα με τον πρώην Υπουργό Οικονομικών, μ’ αυτή την αφήγηση η Ελλάδα παρότι συνεχίζει να βουλιάζει στα χρέη θα φαίνεται, λόγω διαφόρων παρασκηνιακών ανταλλαγών ομολόγων και χρεογράφων, ότι επανέρχεται στον δρόμο της κανονικότητας. Ωστόσο το «success story» δεν θα βρει την επιθυμητή απήχηση στην ελληνική κοινωνία. Ως αποτέλεσμα, ο Αντώνης Σαμαράς μαζί με τον Γιάννη Στουρνάρα και του ιθύνοντες της ΕΕ να καταστρώσουν το σχέδιο της «Αριστερής Παρένθεσης» για να συνθλίψουν τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ και το σχέδιο για μια καινούρια συμφωνία χωρίς λιτότητα. Όπως περιγράφεται στο βιβλίο, ο Στουρνάρας θα γίνει Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος για να προκαλεί καίρια προβλήματα στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ο Σαμαράς θα ρίξει την κυβέρνησή του προτείνοντας ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Σταύρο Δήμα. Ταυτοχρόνως, ο Στουρνάρας θα ξεκινήσει μέσω δηλώσεών του τον αποκαλούμενο «τραπεζικό πανικό» (bank run), ενώ στο διάστημα του ενός μηνός περίπου μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης φαίνεται να είχε αποφασιστεί η επιβολή «capital controls».

Η καινούρια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα βρεθεί αντιμέτωπη μ’ ένα πρωτόγνωρο σκηνικό. Το προηγούμενο χρηματοδοτικό πρόγραμμα είχε ένα σημαντικό κενό αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ και έτσι το χρονικό διάστημα διαπραγμάτευσης θα περιοριστεί ακόμα περισσότερο. Εντός αυτού του πλαισίου θα αρχίσει η περίφημη διαπραγμάτευση, η οποία περιγράφεται αναλυτικότατα στο παρόν έργο. Σύμφωνα με τον Βαρουφάκη, η ομάδα διαπραγμάτευσης θα υπονομεύεται διαρκώς από τον Γιώργο Χουλιαράκη. Τα βέλη του στρέφονται και κατά του Γιάννη Δραγασάκη, ο οποίος φαίνεται από το ξεκίνημα να επιδιώκει συμβιβασμό και όχι ουσιαστική διαπραγμάτευση. Επιπλέον, πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις έχει και ο τωρινός Υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο Βαρουφάκης απαιτεί να βρίσκεται με κάθε κόστος ο Τσακαλώτος στη διαπραγματευτική ομάδα, διαφορετικά απειλεί με παραίτηση. Εδώ, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο Αλέξης Τσίπρας διατηρεί ένα πολύ θετικό προφίλ σχεδόν μέχρι το τέλος του βιβλίου. Φαντάζει διατεθειμένος να πάει μέχρι τέλους και εξαιτίας των δικών του καθοριστικών παρεμβάσεων δεν έρχεται εξαρχής ο συμβιβασμός.

 

Γιάνης Βαρουφάκης

 

Επίσης, στο βιβλίο παρουσιάζονται αναλυτικά και τα προφίλ των περίφημων συνεργατών του Γιάνη Βαρουφάκη, φανερώνοντας μ’ αυτό τον τρόπο ότι είχε δημιουργηθεί μια ικανή ομάδα που μπορούσε να κοιτάξει στα μάτια τους αντιπάλους και να φέρει εις πέρας το πολυπόθητο αποτέλεσμα. Επί παραδείγματι, στην ομάδα βρισκόταν και ο Τζέφφρεϊ Σακς του Πανεπιστήμιου Κολούμπια, ενώ την ελληνική προσπάθεια βοηθάει μέχρι και ο Μπέρνι Σάντερς ασκώντας πιέσεις στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (οι πληροφορίες για τον Σάντερς βρίσκονται στο βιβλίο «Καλώς όρισες στη μαρτυρική αρένα»). Εντός του όλου πλαισίου της διαπραγμάτευσης, πέρα από τις συζητήσεις με τα στελέχη του ΔΝΤ και της ΕΕ, γίνεται και σημαντικότατη νύξη για τις προσπάθειες δανεισμού από τρίτες χώρες. Η ελληνική κυβέρνηση, όπως αναφέρεται, είχε καταφέρει να έρθει σε συμφωνία με την Κίνα για 1,5 δισ. εκ. δολάρια με βασικό αντάλλαγμα την παραχώρηση του λιμανιού του Πειραιά στην Cosco. Εντούτοις, η συμφωνία δεν επετεύχθη καθώς κάποιος από το Βερολίνο τηλεφώνησε και ξεκαθάρισε στην κινεζική πλευρά ότι δεν θα πρέπει να έρθει σε οποιαδήποτε συμφωνία με την Ελλάδα εφόσον δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα οι διαπραγματεύσεις για το νέο οικονομικό πακέτο.

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο είναι ότι ο Βαρουφάκης ισχυρίζεται ότι η κυβέρνηση διενεργεί το δημοψήφισμα για να επικρατήσει το «Ναι» κι έτσι να βρει μια έξοδο διαφυγής προτού αναγκαστεί να υπογράψει το καινούριο Μνημόνιο και ουσιαστικά τη συνθηκολόγησή της. Αυτή η συνθηκολόγηση βρίσκει εντελώς αντίθετο τον Βαρουφάκη, που στρέφεται κατά των πρώην συντρόφων του στο τέλος του έργου θεωρώντας ότι έχουν προδώσει πλέον την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος.

Εν ολίγοις, το βιβλίο «Ανίκητοι ηττημένοι» είναι ένα συγκλονιστικό έργο, το οποίο παρέχει μια πληθώρα συνταρακτικών πληροφοριών και εγείρει σωρεία σημαντικών ερωτημάτων και για τις προηγούμενες κυβερνήσεις της Ελλάδας. Διαβάζοντας κανείς τούτο το έργο μαζί με το «Καλώς όρισες στη μαρτυρική αρένα» (διαβάστε την αντίστοιχη βιβλιοκριτική εδώ), το οποίο περιέχει συνοπτικά το περίφημο «Σχέδιο Χ», μπορεί να έχει μια συνολική εικόνα για το τι ακριβώς έχει συμβεί τους κρίσιμους αυτούς μήνες. Οι παρασκηνιακές συμφωνίες, η μανία για εξουσία, το παρηκμασμένο ευρωπαϊκό όνειρο, η επιτακτική ανάγκη για ισοπέδωση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, οι μυωπικοί ηγέτες και τα συμφέροντα παρουσιάζονται με ενάργεια από τον πρώην Υπουργό Οικονομικών. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει ουσιαστική αυτοκριτική για τις θέσεις και τις πράξεις του, ενώ δεν αναλύεται όσο διεξοδικά θα έπρεπε τι θα γινόταν αν δεν είχε επέλθει η συμφωνία. Σε κάθε περίπτωση, ο εκάστοτε πολίτης οφείλει να διαβάσει το παρόν έργο και να καταλάβει την πικρία του Βαρουφάκη, που φαίνεται να νομίζει ότι παρά την ήττα και τον συμβιβασμό οι ηττημένοι παραμένουν ανίκητοι.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top