Ανδρέας Γιοβάνος: για την Ελλάδα της κρίσης
Συνέντευξη στην Πέρσα Κουμούτση //
Άραγε, πώς βλέπουν οι Έλληνες της Αμερικής την οικονομική κρίση που βιώνουμε στην Ελλάδα; Πώς αντιμετωπίζονται τα προβλήματα μας στα αμερικανικά Media; Ποια είναι στάση των εκεί Ελλήνων απέναντι στη δυσφήμηση που δεχτήκαμε κατά καιρούς από την Ευρώπη; Πολλές είναι οι απόψεις και οι απαντήσεις που μας δίνουν, απόψεις που άλλοτε συγκλίνουν κι άλλοτε διίστανται. Στην προσπάθεια μου να ερμηνεύσω αυτές τις αντικρουόμενες αντιλήψεις, θυμήθηκα ένα φίλο συγγραφέα που τα τελευταία σαράντα χρόνια ζει και εργάζεται στη Βοστόνη. Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα , που εκδίδεται σε λίγες μέρες στην Αμερική αλλά που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, επικοινώνησα μαζί του και του ζήτησα να μας μιλήσει για αυτά τα θέματα, καθώς και για την έμπνευση, την ιστορία του και τους λόγους που τον ‘ώθησαν’ να γράψει στα Αγγλικά ένα βιβλίο που αφορά την Ελλάδα.
-Αγαπητέ κύριε Γιοβάνο, ζείτε στην Αμερική εδώ και πολλά χρόνια, παρόλα αυτά γράφετε για την Ελλάδα. Το τελευταίο σας βιβλίο Sex and the Crisis, Athens 2010, έχει έναν τίτλο που προφανώς παραπέμπει στην τρέχουσα κατάσταση, ενδεχομένως όμως και να προκαλέσει. Θέλετε να μας μιλήστε λίγο για την κεντρική ιδέα του βιβλίου; Τι ακριβώς πραγματεύεται?
Το Sex&Crisis, Athens 2010 είναι μια αλληγορία, μια ιστορία μυστηρίου, αλλά που διαπνέεται κυρίως από καταστάσεις ανθρώπων την εποχή της κρίσης. Υπάρχουν λοιπόν πολλά διάσπαρτα ‘κομμάτια’ που αφορούν σ αυτήν και τις συνέπειες της στον σύγχρονο Έλληνα, στις αξίες και την ηθική του. Περιγράφει το πώς τη βλέπω εγώ και την επίδραση που έχει όχι μόνο στην οικονομία της χώρας, αλλά και στην εν γένει συμπεριφορά του νέου Έλληνα. Αλλά παρότι εμπεριέχει πολλές τέτοιες σκέψεις και πληροφορίες δεν είναι πολιτικό βιβλίο , απλώς ενώ το έγραφα δημιουργήθηκαν πολλά ερωτηματικά που θέλησα να τα καταγράψω. Οι χαρακτήρες είναι όλοι πλασματικοί, αλλά είναι επίσης βασισμένοι σε ανθρώπους που γνώρισα στην Ελλάδα και βέβαια υπάρχει αρκετός ερωτισμός, αλλά δεν είναι ερωτικό μυθιστόρημα.
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα αυτού του βιβλίου; γιατί να γράψετε στην Αμερική ένα βιβλίο για την Ελλάδα;
Χρωστώ την ιδέα του σε ένα φίλο συγγραφέα που ζει στην Ελλάδα. Έτυχε να τον γνωρίσω την Άνοιξη που πέρασε και σε μια συζήτηση που είχαμε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς όταν γράφει ένα βιβλίο , καθώς και για τα προβλήματα που ανέκυψαν στον εκδοτικό χώρο της Ελλάδας μετά τη κρίση , η ιστορία γεννήθηκε αυτομάτως . Όταν επέστρεψα στη Αμερική κι άλλοι φίλοι με ενθάρρυναν να γράψω την ιστορία μου και ιδού!
-Πότε αναμένεται να κυκλοφορήσει το βιβλίο και άραγε θα έχουμε τη τύχη να το διαβάσουμε στα ελληνικά;
Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στα αγγλικά τον Απρίλιο. Θα ήταν χαρά και τιμή μου να μεταφραστεί στα ελληνικά για να το διαβάσουν και οι Έλληνες.
– Πώς αντιλαμβάνεται ο μέσος Αμερικανός πολίτης την κρίση στην Ελλάδα; Τι μαθαίνει/ακούει για την Ελλάδα γενικότερα;
Ο μέσος Αμερικάνος δεν μιλά πολιτικά στην καθημερινή του ζωή, βεβαίως ξέρουν ότι είμαι Έλληνας, αλλά σχεδόν ποτέ δεν μου αναφέρουν τα κακώς κείμενα, ή τα προβλήματα του τόπου μου. Ίσως νομίζουν πως θα στενοχωρηθώ, έτσι το αποφεύγουν. Επίσης, οι ειδήσεις που έρχονται εδώ είναι συχνά αντικρουόμενες, οπότε δεν μπορούν να έχουν σαφή εικόνα. Όπως και στην Ελλάδα έτσι και στην Αμερική τα Μedia λένε διαφορετικές απόψεις. Τα Media που ‘πρόσκεινται’ στη Δεξιά λένε άλλα και τα Μedia που πρόσκεινται στην Αριστερά άλλα. Απόψεις που συχνά απέχουν σημαντικά η μια από την άλλη. Ελπίζω να μην σας παραξενεύει που έχουμε ‘αριστερά’ media.
– Τι θα λέγατε στο μέσο Έλληνα για το επαχθές χρέος και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα; Eίναι εύκολο να αλλάξουν οι συνθήκες; Τι προβλέπετε;
Οι εκλογές έγιναν και η Κυβέρνηση είναι τώρα υπεύθυνη , όχι ο μέσος Έλληνας πολίτης για το χρέος. O μέσος Έλληνας πρέπει να κοιτάξει τον εαυτό του και την οικογένεια τους και να βοηθήσει βέβαια, όσο μπορεί να μπει η Ελλάδα στο σωστό δρόμο, αλλά δεν είναι δική του η ευθύνη.
-Στο προηγούμενο βιβλίο σας Heliopolis αναφέρεστε στον τόπο καταγωγή σας και είναι ένα βιβλίο με πολλές Ιστορικές αναφορές που επίσης γράψατε στα Αγγλικά, ποια ήταν απήχηση του στο Αμερικανικό αναγνωστικό κοινό;
Αρκετά μεγάλη και τα σχόλια που μου έλαβα πολλά και συγκινητικά. Μερικά με έκαναν να δακρύσω. Με αυτό το βιβλίο πέτυχα να μιλήσω στους Αμερικάνους για θέματα που δεν γνώριζαν: για την ιστορία της του Αιγυπτιώτη Έλληνα , την Χριστιανική και Κοπτική κοινότητα, τις διάφορες κοινότητες που έδρασαν και αναπτύχθηκαν στη διάρκεια του μεσοπολέμου, την ποικιλομορφία του τόπου και άλλα πολλά. Κάποιοι δεν γνώριζαν, για παράδειγμα, ότι οι πολυπολιτισμικότητα υπήρχε στην Αίγυπτο από τους αρχαίους χρόνους . Οι Αμερικάνοι ενθουσιάστηκαν ειδικά με αυτό το στοιχείο . Τέλος, μια Αμερικανίδα έγραψε ότι το ‘Heliopolis’ την έκανε να νιώσει υπερήφανη για την Αρμενική καταγωγή της και πώς δεν ήξερε ότι η αρμενική κοινότητα ήταν τόσο δραστήρια στην Αίγυπτο. Πίστευε ότι Αρμένιοι έζησαν μόνο στη Ρωσία.
– Σκοπεύετε να παρουσιάσετε τα βιβλία σας στην Ελλάδα; Ειδικά το δεύτερο θα ενδιέφερε πολλούς αναγνώστες, καθώς όπως καταλαβαίνω αντανακλά την κριτική ματιά ενός Έλληνα, που όμως ζει μακριά από την Ελλάδα.
Δεν το έχω σκεφτεί ακόμα.
-Πώς θα παρουσιάζατε τον εαυτό σας στον Έλληνα αναγνώστη; τι θα αποκομίσει διαβάζοντας βιβλία σας;
Με ενδιαφέρει πολύ ο Άνθρωπος και η ψυχολογία του ανθρώπου. Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ιστορία και με ενδιαφέρει πώς αντιδρά στις καταστάσεις και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Επομένως αφιερώνω πολύ χρόνο στη σκιαγράφηση των χαρακτήρων στα βιβλία μου. Θέλω ο αναγνώστης μου να ‘συναντηθεί’ μαζί τους και να τους γνωρίσει σε βάθος. Οπότε αναζητώ πάντα την αλήθεια του ατόμου. Αν ο αναγνώστης ενδιαφέρεται για τον Άνθρωπο και την ψυχολογία του , την άποψη του για τη ζωή, για το πώς αντιμετωπίζει τον κίνδυνο, τον έρωτα , τις διαπροσωπικές σχέσεις κλπ, εν ολίγοις τη διανοητική και φυσική του ζωή – γιατί και οι δυο αυτές φύσεις του καταλήγουν στην ψυχολογία του- αν τον ενδιαφέρουν όλα αυτά τότε θα χαρώ να διαβάσει τα βιβλία μου.
– Οι Έλληνες της Αμερικής έχουν ενσωματωθεί πλήρως στην Αμερικανική κουλτούρα, εντούτοις δεν έχασαν ποτέ την ελληνικότητα τους. πώς νομίζετε ότι κατάφεραν έναν τέτοιο συνδυασμό;
Oι Έλληνες είναι απίθανοι άνθρωποι To DNA των αρχαίων Ελλήνων ρέει ακόμα στο αίμα τους κι ας λένε οι κακές γλώσσες ό,τι θέλουν . Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Μόνο ο Έλληνας θα μπορούσε να επινοήσει τη δημοκρατία, κανένας άλλος, και μια μέρα όλες οι κυβερνήσεις του Κόσμου θα είναι δημοκρατικές . Μου φαίνεται ότι οι Έλληνες της Αμερικής αν και έχουν ενσωματωθεί , η ιστορία της Ελλάδας είναι πάντα ‘καρφωμένη’ στο μυαλό τους , τους κρατά δεμένους με τον τόπο τους και με κάθε τι ελληνικό. Νιώθουν υπερήφανοι για την καταγωγή τους. Πράγματι αξίζει κανείς να είναι Έλληνας , κατά τη γνώμη μου. Tέλος, οι Έλληνες της Αμερικής ανήκουν στην υψηλότερη βαθμίδα προόδου, ανάμεσα σε όλες τις εθνικότητες. Σ’ αυτό βοηθούν οι νόμοι της Αμερικής και οι συνθήκες που τους επέτρεψαν να αναδείξουν τις αρετές τους. Είναι αυτό που λέμε στην Αμερική: ένα καλό χέρι μπήκε σε ένα καλό γάντι!’
-Θα γράφατε ποτέ στην Ελληνική γλώσσα;
Αν και ξέρω καλά Ελληνικά και φοίτησα σε Ελληνικό σχολείο, μου είναι πια δύσκολο να γράψω στα ελληνικά, ή τουλάχιστον σε τόσο καλά ελληνικά, ώστε να ανταγωνιστώ έναν έλληνα συγγραφέα. Ελπίζω όμως κάποτε να βρεθεί ο κατάλληλος μεταφραστής, αλλά και εκδοτικός που θα χρηματοδοτήσει μια τέτοια προσπάθεια. Και εμένα θα με ενδιέφερε να διαβάσω τα βιβλία μου στα Ελληνικά .
Σας ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι κάθε επιτυχία.
* Σύντομο βιογραφικό σημείωμα: ο Ανδρέας Γιοβάνος γεννήθηκε στην Αίγυπτο το 1949. Στα δεκαεννιά του χρόνια μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου ζει και εργάζεται ως σήμερα. Σπούδασε οικονομικά και διοίκηση επιχειρήσεων, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει εκδώσει στα Αγγλικά δυο μυθιστορήματα και 2 ποιητικές συλλογές. Ζει και εργάζεται στη Βοστόνη αλλά επισκέπτεται τακτικά την Ελλάδα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ποίημα: “Νυχτερινό”
Γράφει η Έμμα Τσιβρά // Νυχτερινό Άστρα λευκά στο φράχτη σκαλωμένα. Το γιασεμί αγάπη σε κερνά στη μαγιάτικη περιδίνηση των υπόγειων ρευμάτων βαθιά στο κορμί -όπου λάμπει- αμάραντη η Άνοιξη. Ποτάμια ανηφορίζουν στο
Περισσότερα -
«Μεταφυσικός καθρέφτης»
Γράφει ο Δημήτρης Λαμπρέλλης // * Μαρία Λαμπαδαρίδου- Πόθου «Σμαραγδένιο βουνό», εκδ. Πατάκη Τὸ «Σμαραγδένιο βουνό» τῆς Μαρίας Λαμπαδαρίδου – Πόθου, εἶναι ἕνα μυθιστόρημα μεταφυσικό· εἶναι ἕνα κείμενο – «μεταφυσικὸς καθρέφτης», ὅπως γράφει ἡ ἴδια. Στὸ ἐνδοκειμενικὸ πεδίο
Περισσότερα -
Η δύναμη του πεπρωμένου
Γράφει ο Νώντας Τσίγκας // * Ηλίας Λ. Παπαμόσχος, «Ανάληψη», Εκδ. Πατάκη 2023 Είκοσι χρόνια πια στα γράμματά μας ο Ηλίας Παπαμόσχος, συνεχίζει με το όγδοο δημοσιευμένο έργο του. Στη διαδρομή αυτή, προηγήθηκαν έξη συλλογές διηγημάτων,
Περισσότερα -
Διήγημα: “Ένας βιβλιοφάγος του καιρού μας…”
Του Νίκου Τσούλια // «Αυτό δεν σηκώνει καθόλου το κεφάλι του από το βιβλίο. Όπου και αν το δεις, στα ζώα, στα χωράφια, στο δρόμο, χωμένος μέσα σε ένα βιβλίο είναι…», ήταν η συνηθισμένη αναφορά των
Περισσότερα -
Πώς οι κυβερνήσεις προσπαθούν να λογοκρίνουν το Twitter: Χάρτης αποκαλύπτει ποιες χώρες ζητούν διαγραφή των tweets – H Τουρκία στην κορυφή της λίστας.
Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // • Χάρτης αποκαλύπτει τον αριθμό των αιτήσεων αφαίρεσης περιεχομένου στο Twitter από κυβερνήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο • Βασίζεται στην ετήσια έκθεση του ιστοτόπου • Το Twitter κατέθεσε την πρώτη έκθεση διαφάνειας το 2012 σχεδιασμένη να
Περισσότερα -
Πολεμικές φωτογραφίες που προκαλούν παροδικό σοκ και ύστερα ξεχνιούνται
Γράφει η Μαρία Βρέντζου // «Κατ’ εικόνα του» του Ζερόμ Φερραρί, Γαλλία, Μετάφραση: Έφη Κορομηλά, εκδόσεις Στερέωμα, 2019, σελ. 256 Ο βραβευμένος με το Βραβείο Goncourt 2012 Γάλλος Ζερόμ Φερραρί, με καταγωγή από την Κορσική, μας προσφέρει το
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Του Κώστα Καράμπελα // * Στις σκιές των κτηρίων Ξεχασμένες γλάστρες στα μπαλκόνια παλιών αρχοντικών. Χώμα παλιό π’ ακόμη γεννοβολλά μες στο χρόνο κλεισμένο κι αν είναι. Τοίχοι σαθροί, ξεφτισμένοι καιρό, με αφίσες, grafitti γιομάτοι.
Περισσότερα
