Fractal

Μια ιστορία παιδικής εκδίκησης

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Λαρς Κέπλερ «Άμμος στα μάτια», Μετάφραση: Μαρία Φακίνου, εκδ. Πατάκη, σελ. 586

 

Έχουν προηγηθεί τα μυθιστορήματα «Ο υπνωτιστής», «Το συμβόλαιο του Παγκανίνι», «Η μάρτυρας της φωτιάς».

Πίσω από το ψευδώνυμο Λαρς Κέπλερ κρύβονται δυο: Η Αλεξάντρα Κοέλο Αντορίλ γεννημένη το 1966 και ο Αλεξάντερ Αντορίλ γεννημένος το 1967, σύζυγοι και σουηδοί συγγραφείς. Η κοινή δουλειά τους έτυχε ήδη λαμπρής υποδοχής, τα βιβλία τους μεταφράστηκαν σε περισσότερες από 35 γλώσσες και μεταφέρονται στον κινηματογράφο, και είναι ήδη αγαπημένοι στο ελληνικό κοινό.

Το καινούργιο τους αστυνομικό μυθιστόρημα με τον παράξενο στα καθ’ ημάς τίτλο «Άμμο στα μάτια» ξεκινά κάπως αντισυμβατικά. Ένα παγωμένο βράδυ στη Στοκχόλμη εμφανίζεσαι σε μια σιδηροδρομική γέφυρα σε κακό χάλι ένας άντρας που θεωρείται εδώ και επτά χρόνια νεκρός. Είχε πιστωθεί στα θύματα του περιβόητου κατά συρροή δολοφόνου Γιούρεκ Βάλτερ ο οποίος συνελήφθη από τον επιθεωρητή Γιούνα Λίνα, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και εκτίει την ποινή του στη μονάδα ιατροδικαστικής ψυχιατρικής φροντίδας σε απόλυτη απομόνωση.

Ο Γιούρεκ Βάλτερ συνήθιζε να θάβει τα θύματά του ζωντανά. Και εφόσον ο διασωθείς Μίκαελ χάθηκε πριν από επτά χρόνια με την αδελφή του Φελίτσια στην αστυνομία ως είναι φυσικό έχει σημάνει συναγερμός. Αν έζησε αυτός, και η Φελίτσια ζει. Ο επιθεωρητής Γιούνα Λίννα που έχει θυσιάσει για την σύλληψή του την προσωπική και οικογενειακή του γαλήνη και ζωή- ο Γιούρεκ Βάλτερ τον απείλησε ότι θα τον εκδικηθεί και όρκο παίρνουν οι πάντες ότι κρατά τον λόγο του ακόμα και… έγκλειστος, εξάλλου κάποιοι επιμένουν ότι και έξω από την απομόνωσή του τον έχουν δει!

Με αφηγηματικούς τόπους στα τρία, από την κλινική, το σπίτι του πατέρα των εξαφανισμένων παιδιών και συγγραφέα Ρέϊναρ Φορστ και το αστυνομικό τμήμα, αναγνωστικά παρακολουθούμε θύτη και θύματα και διώκτες ταυτοχρόνως και κατά σειρά. Βιώνοντας τον διαβολικό Γιούρεκ Βάλτερ, παρακολουθώντας την κατάρρευση του Ρέϊναρ Φροστ και λύνοντας γρίφους μαζί με τον επιθεωρητή Γιούνα Λίννα. Ο συνάδελφός του εξάλλου υπήρξε ένα απ’ τα θύματα του σχιζοφρενή δολοφόνου και αυτοκτόνησε χάνοντας σύζυγο και κόρη.

Για να σώσουν την Φελίτσια από τον ζωντανό τάφο της θα μπει στο παιχνίδι και η αστυνομικός Σάγκα ως ζωντανό δόλωμα στην απομόνωση του Γιούρεκ Βάλτερ.

Οικογενειακές σχέσεις, μυστικά, πληγές που εκπορεύονται εκ του πατρός και της μητρός ως είθισται στα σκανδιναβικά νουάρ, και το χρονικό μιας ετεροχρονισμένης εκδίκησης εκτυλίσσονται τελετουργικά. Με ανατροπές, απίστευτη δράση, και αναπάντεχη εκδοχή.

 

Lars Kepler

 

Κεντρικό ρόλο παίζει και ο τίτλος που όμως μας εξηγεί η συγγραφέας και μεταφράστρια Μαρία Φακίνου φτάνει ως εμάς σε παραλλαγή. Ο πρωτότυπος σουηδικός τίτλος, καθώς και ο αγγλικός – Sandmannen και The Sandman, αντίστοιχα, όπως γράφει στον πρόλογό της, αναφέρονται σε έναν μυθικό χαρακτήρα της βορειοευρωπαϊκής μυθολογίας, προσωποποίηση του ύπνου, ο οποίος ρίχνει δήθεν μαγική άμμο στα μάτια των παιδιών πριν κοιμηθούν. Τον συναντάμε στο παραμύθι «Ο γέρος που σφαλά τα μάτια των παιδιών», το εφαρμόζει ο σίριαλ κίλλερ, αυτό βιώνουν και πιστεύουν τα θύματά του, αλλ’ όμως δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στα καθ’ ημάς.

Ένα γρήγορο, ανατρεπτικό κι ατμοσφαιρικό νουάρ με φονικά παιχνίδια που μπορεί να επινοήσει μόνο μια αγρίως πληγωμένη παιδική ψυχή. Στο σκανδιναβικό αστυνομικό μυθιστόρημα ο δολοφόνος έρχεται πάντοτε από το παρελθόν. Η λύση της εξίσωσης μέσα στην οικογένεια και την παιδική ηλικία πάντοτε βρίσκεται. Ακόμα και οι θύτες και τα θύματα κάπως έτσι βαδίζουν στο έγκλημα ή στο χαμό: δυο-δυο.

Η κοινωνική αδικία, εξάλλου, ποτέ δεν υπήρξε μεταξωτή.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top