Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Σημειώσεις για την Αλλουterra
09/01/2019, 9:14 πμ

Σημειώσεις για την Αλλουterra

Γράφει ο Γρηγόρης Παπαδογιάννης // *

 

 

 

Αντριάνα Μίνου «Αλλουterra», εκδ. Παράξενες Μέρες

 

Το τρίτο βιβλίο της Αντριάνας Μίνου με τον τίτλο «Αλλουterra» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις παράξενες μέρες – όπως και τα δύο προηγούμενα, τα «Παιδικά Νουάρ» (2013) και «Ονειρωρυχείο» (2017). Σίγουρα τα χρόνια που μεσολάβησαν από την πρώτη της εμφάνιση διαφοροποίησαν τον τρόπο έκφρασής της και φαινομενικά υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές από τα Παιδικά Νουάρ ως την Αλλουterra. Είναι φυσικό για μια δημιουργό που εξακολουθεί παρά την ωριμότητα των κειμένων της να ανιχνεύει ακόμη το ποιητικό της τοπίο και να πειραματίζεται με όλα τα εκφραστικά μέσα που έχει στη διάθεσή της. Ταυτόχρονα όμως η πορεία της έχει ευδιάκριτα σημεία αναφοράς που μας επιτρέπουν να περνάμε από το ένα βιβλίο στο άλλο έχοντας την αίσθηση ότι απλά συνεχίζουμε το ίδιο ταξίδι σε ένα ονειρικό-μαγικό τοπίο.

Τα «Παιδικά Νουάρ» ξάφνιασαν τον αναγνώστη με την ευρηματικότητά τους μέσα από ένα κείμενο με αναφορές και βιωμένους συγγραφικά επηρεασμούς από τον σουρεαλισμό και τον μαγικό ρεαλισμό αλλά και διάφορα λογοτεχνικά είδη –άλλωστε το προδίδει ήδη ο τίτλος του βιβλίου. Το «Ονειρωρυχείο»  όρισε το πεδίο αναφοράς του σε ένα πολύ συγκεκριμένο όσο και αχανές τοπίο ονείρων. Το νέο της βιβλίο η Αλλουterra έρχεται με μια πρώτη ματιά να συνεχίσει αυτό το ταξίδι στην ίδια ονειροχώρα αλλά επειδή ακριβώς τα όνειρα δεν μπορούν να περι-οριστούν με οποιοδήποτε τρόπο βρισκόμαστε σε ένα ποιητικό σύμπαν όπου όλα είναι ρευστά και μεταβάλλονται αλλά η συγγραφέας μπορεί ταυτόχρονα να επανέρχεται σε παρόμοιες θεματικές, να χρησιμοποιεί οικεία μοτίβα και να προσκαλεί τον αναγνώστη να ακολουθήσει δρόμους που μοιάζουν γνωστοί αλλά στην πορεία ενεδρεύει πάντα ο κίνδυνος να …χαθεί. Στην πραγματικότητα – με ανεστραμμένη την κλασική διαδικασία/δοκιμασία πασίγνωστων παραμυθιών – επιβάλλεται να χάσει το δρόμο, να αφεθεί δηλαδή σε ένα δρόμο χωρίς συγκεκριμένο προορισμό – για να διασωθεί.  Ο ποιητικός κόσμος της Αντριάνας Μίνου θα μπορούσε (ή θα έπρεπε) να είναι ένα μαγεμένο δάσος  για πολλούς λόγους. Το έργο της – που αρνείται κατηγορηματικά τον εγκλεισμό του μέσα στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου αφηγηματικού είδους και δραπετεύει συνεχώς από την πεζογραφία στην ποίηση και το αντίστροφο, είναι ταυτόχρονα ένα πολυπρισματικό παραμύθι, ένα πολύ προσωπικο όνειρο – που ανήκει σε όλους,  μια αέναη πρόταση φυγής με ωστική δύναμη το παράδοξο και το ανατρεπτικό, και όλα με τη συνοδεία (κυριολεκτικά στο τελευταίο της βιβλίο) της μουσικής που μας καλεί  να αφεθούμε και να ξεχάσουμε όσα έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε ως τώρα μέσα από τη συμβατική λογοτεχνία ώστε να μπορέσουμε να θυμηθούμε αυτά που πραγματικά έχουν σημασία.  Όλα αυτά είναι στοιχεία της ποιητικής της Αντριάνας Μίνου. Το  παιχνίδι, το παραμύθι, η επανεφεύρεση της παιδικότητας, ο εφιάλτης και το ευτυχισμένο τέλος – με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είσαι ποτέ σίγουρος ποιο είναι ποιο- όλα γίνονται οχήματα για να διασχίσουμε το μαγεμένο δάσος με όνειρα που θυμίζουν ιστορίες αλλά δεν προσγειώνονται ποτέ σε ένα συμβατικό μονοδιάστατο αφήγημα, και ιστορίες που μοιάζουν με όνειρα αλλά στην πραγματικότητα είναι νησίδες ανάμεσα σε ζωγραφικά και μουσικά έργα – όπως περίπου θα έπρεπε να είναι η ζωή μας, αφού η πραγματική λογοτεχνία επανακαθορίζει τη ζωή με τρόπο που η πραγματικότητα που βιώνουμε αδυνατεί να  μας προσφέρει. Στην Αλλουterra η μύηση του αναγνώστη στην ποιητική της Α.Μ. επιτυγχάνεται μέσα από μια σύνθετη καλλιτεχνική δουλειά της δημιουργού που δεν γράφει μόνο ποιητικές εικόνες, μας τις προσφέρει στο χαρτί με εξαίσιους πίνακες ζωγραφικής, ενώ παράλληλα δεν συνθέτει μόνο κείμενα, συνθέτει και την μουσική τους. Αν στα προηγούμενα δύο βιβλία της είχε αναφορές στη μουσική και στις εικαστικές τέχνες, εδώ προχωράει ακόμη περισσότερο και μας προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα του ταλέντου της. Η Αλλουterra δεν είναι φυσικά το τέλος του ταξιδιού είναι όμως ένα φωτεινό καταφύγιο μέσα σε ένα μαγεμένο δάσος. Ο ταξιδιώτης μπορεί να πλησιάσει χωρίς φόβο. Όλα (ξανα)βρίσκονται εκεί. Και αν τελικά η λογοτεχνία συνήθως είναι μια πρόσκαιρη διαφυγή, η λογοτεχνία με την οποία αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε είναι μια οριστική διαφυγή από τους εφιάλτες της κανονικότητας με τέτοιο τρόπο ώστε ακόμη κι όταν η ανάγνωση τελειώσει οι εικόνες να εξακολουθούν να συντροφεύουν τον αναγνώστη χαρίζοντάς του όχι ένα αντίδοτο στα αδιέξοδα της πραγματικότητας αλλά ένα εναλλακτικό τρόπο πρόσληψής της, σε ένα χώρο όπου όλα είναι πολύ γοητευτικά για να (μην) είναι αληθινά. Η ποιητική της Α.Μ. μας δείχνει το δρόμο για να ονειρευτούμε την πραγματικότητα.

 

Αντριάνα Μίνου

 

Η γραφή της Αντριάνας Μίνου είναι πολύ οικεία για να γίνει ελιτίστικη, πολύ ουσιαστική για να γίνει αναλώσιμη, και πολύ απαιτητική για να γίνει επίκαιρη επιλέγοντας να μείνει διαχρονική. Απόσπασμα της Αλλουterra θα δημοσιευθεί στο καναδέζικο περιοδικό anti-languorous / soundbite μέσα στο Δεκέμβρη του 2018 και θα συμπεριληφθεί και σε έντυπη έκδοση του περιοδικού στις αρχές του 2019. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε νέο έργο της Α.Μ. προκαλεί το ενδιαφέρον σε σημαντικούς εκδοτικούς ή λογοτεχνικά περιοδικά στο εξωτερικό.

 

 

* Ο Γρηγόρης Παπαδογιάννης είναι επιμελητής των εκδόσεων Παράξενες Μέρες

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top