Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Iζαμπέλ Αλιέντε – Μαγεία, έρωτας και Λατινική Αμερική (Α΄ Μέρος)
13/08/2015, 2:09 πμ

Iζαμπέλ Αλιέντε – Μαγεία, έρωτας και Λατινική Αμερική (Α΄ Μέρος)

Από την Ελένη Γκίκα //

 

Πάθος, Μαγεία, Επανάσταση, Λατινική Αμερική, Ιστορία. Και Γυναικείο Ζήτημα, ναι!  Στα βιβλία της Ιζαμπέλ Αλιέντε, ο φεμινισμός, και πείτε τον όπως θέλετε, οι γυναίκες, μαγικές και μαγεμένες, τσακισμένες, αλλοπαρμένες, είναι παρούσες, κυριαρχούν, είναι η Μητέρα, η Ηρωίδα, η Εύα Λούνα, η Πάουλα και όλα εκπορεύονται εκ της γυναικός. Σε μια ανδροκρατούμενη, ακόμα, κοινωνία. Ακόμα κι όταν τα φαινόμενα δείχνουν αλλιώς.

 

Μαγεία, έρωτας και Λατινική Αμερική

Αερικό μαζί και ρεαλίστρια, «η θηλυκή εκδοχή του Μάρκες», όπως χαρακτηρίστηκε, ανιψιά του προέδρου της Χιλής Σαλβαδόρ Αλιέντε, η Ιζαμπέλ Αλιέντε, αν και Χιλιανή συγγραφέας, γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1942 στη Λίμα του Περού.

«Παρόλο που είμαι Χιλιανή, γεννήθηκα συμπτωματικά στη Λίμα. Είχα έναν πατέρα που εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει αναμνήσεις. Η μητέρα μου ήταν ο φάρος της ζωής μου, ίσως μου είναι πιο εύκολο να γράφω για γυναίκες. Εκείνη μου έδωσε, σε μια ηλικία που τα άλλα κοριτσάκια παίζουν με τις κούκλες, ένα τετράδιο για να καταγράφω τη ζωή, σπέρνοντας έτσι τον σπόρο που τριάντα χρόνια αργότερα θα μ’ έκανε να εισβάλω στη λογοτεχνία», θα γράψει αυτοβιογραφούμενη.

Ετσι ή αλλιώς, Τέχνη και Ζωή για την Αλιέντε συναντιούνται, αλληλοτροφοδοτούνται, εφάπτονται, γράφει για τη ζωή της, η λογοτεχνία της ενίοτε αποδεικνύεται χρησμική.

 

Με τον άντρα της, Γουίλιαμ Γκόρντον, στο σπίτι του Πάμπλο Νερούδα στην Ισλα Νέγρα, 1994 Με τον άντρα της, Γουίλιαμ Γκόρντον, στο σπίτι του Πάμπλο Νερούδα στην Ισλα Νέγρα, 1994

 

Καθαρά για την Ιστορία και ξεκινώντας απ’ την αρχή: Ο πατέρας της Tomas ήταν εκπρόσωπος της Χιλιανής κυβέρνησης και χώρισε με τη μητέρα της Francisca όταν η συγγραφέας ήταν μόλις τριών ετών. Μετά το διαζύγιο, η Αλιέντε μαζί με τη μητέρα της μετακόμισαν στο σπίτι των παππούδων της στο Σαντιάγο, όπου και πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Η γιαγιά της, που αγαπούσε την αστρολογία αλλά ασχολιόταν και με το να διαβάζει τη μοίρα, επηρέασε βαθύτατα την παιδική ακόμα φαντασία της, ενώ παράλληλα τα πολλά βιβλία που κατέκλυζαν το σπίτι άνοιξαν τους δρόμους γραφής της, καθώς ήταν ελεύθερη να διαβάζει χωρίς έλεγχο ό,τι και αν έπεφτε στα χέρια της.

 

Ρεπόρτερ
Σε ηλικία 16 ετών θα αποφοιτήσει από το ιδιωτικό γυμνάσιο που πήγαινε και τρία χρόνια αργότερα το 1962 θα παντρευτεί τον πρώτο της σύζυγο, τον μηχανικό Miguel Frias. Την ίδια περίπου περίοδο άρχισε να εργάζεται στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών στο Σαντιάγο σαν γραμματέας και για πολλά χρόνια. Αργότερα θα γίνει δημοσιογράφος, συντάκτης και σύμβουλος για το περιοδικό «Paula», ρεπόρτερ στην τηλεόραση και παρουσιάστρια ειδήσεων.

 

Με τη Μέριλ Στριπ, 1993 Με τη Μέριλ Στριπ, 1993

 

Πολιτικοποιημένη από παιδί, όταν ο θείος της και πρόεδρος της Χιλής Salvador Allende δολοφονήθηκε το 1973 από το στρατιωτικό πραξικόπημα, η ζωή της θα αλλάξει για πάντα. Αν και η ίδια δεν πίστευε ότι η κυβέρνηση του πραξικοπήματος θα κατάφερνε να παραμείνει στην εξουσία, κατάλαβε εντούτοις ότι η παραμονή της οικογένειάς της στη Χιλή ήταν επικίνδυνη. Κατόρθωσε, μαζί με τα δυο παιδιά της και τον σύζυγό της να διαφύγουν στη Βενεζουέλα. Επαγγελματικά τα πράγματα ήταν πια δύσκολα, κι έτσι από τη δημοσιογραφία βρέθηκε στη λογοτεχνία, αποδεικνύοντας ότι ο καλύτερος σκηνοθέτης στη ζωή μας είναι η ίδια η ζωή. Ετσι έγραψε το 1982 «Το σπίτι των πνευμάτων», από προσωπική της ανάγκη, κατά τη διάρκεια της αυτοεξορίας. Το μυθιστόρημα έγινε μπεστ σέλερ, μεταφράστηκε σε περισσότερες από 20 γλώσσες, έγινε ταινία και η Αλιέντε ήδη διάσημη συγγραφέας από την αρχή. Το βιβλίο που ακολούθησε «Του έρωτα και της σκιάς» υπήρξε υποψήφιο για το Los Angeles Times Book Prize κι έκανε την Αλιέντε «μία από τις πιο ενδιαφέρουσες πένες της εποχής».

Στην περιοδεία της και στο San Jose της Καλιφόρνιας για την προώθηση του βιβλίου της στις ΗΠΑ, η συγγραφέας θα γνωρίσει τον δικηγόρο William Gordon, ο οποίος ήδη ήξερε και θαύμαζε τη δουλειά της και τα βιβλία της και θα τον ερωτευθεί. Εχοντας ήδη χωρίσει έναν χρόνο περίπου από τον σύζυγό της, με τον William θα παντρευτούν το 1988 και θα εγκατασταθούν στο Marin της Καλιφόρνιας. Η Αλιέντε πια θα αφοσιωθεί αποκλειστικά στη συγγραφή. Θα ακολουθήσει το μυθιστόρημα «Εύα Λούνα», «Οι ιστορίες της Εύα Λούνα», «Το επουράνιο σχέδιο» και η «Πάουλα», μια ιστορία δική της, σπαρακτική. Κυκλοφόρησε το 1995, γράφτηκε κατά τη διάρκεια που ήταν σε κώμα η κόρη της η Πάουλα κι αποτελεί την ιστορία της ζωής της και της οικογένειάς της.

 

Με τον Μάριο Βάργκας Γιόσα, τον Ζίγκφριντ Ούνσελντ και τον Χόρχε Σεμπρούν, 1996
Με τον Μάριο Βάργκας Γιόσα, τον Ζίγκφριντ Ούνσελντ και τον Χόρχε Σεμπρούν, 1996

 

Ακολουθούν κι άλλα βιβλία και φυσικά βραβεία: Τον Σεπτέμβριο του 1996 η Ιζαμπέλ Αλιέντε τιμήθηκε από τα Hispanic Heritage Awards για τη συνεισφορά της στην ισπανόφωνη αμερικανική κοινότητα, ενώ το 1998 τιμήθηκε με το Dorothy and Lillian Gish Prize. Τελευταία της συγγραφική δουλειά «Το τετράδιο της Μάγια».

Η Αλιέντε είναι ήδη ένας μύθος. Κατοικεί με τον άντρα της, τα παιδιά της και τα παιδιά του, και τα εγγόνια τους, «τη φυλή της», στην Καλιφόρνια. Υποστηρίζει πάντα πως «έχουμε ό,τι δίνουμε», «πρώτα ζει κι ύστερα γράφει», επιμένοντας: «Οι άλλοι με βλέπουν ως  “επιτυχημένη”. Εγώ βλέπω τον εαυτό μου ως μια γυναίκα που παλεύει, που αγαπάει, κλαίει και αποτυγχάνει. Δεν είμαι ποτέ σίγουρη για τον εαυτό μου».

Στα ελληνικά κυκλοφορούν, και όλα από τις εκδόσεις «Ωκεανίδα», τα εξής βιβλία της: «Ιστορίες της Εύα Λούνα» (1989), «Το επουράνιο σχέδιο» (1992), «Πάουλα» (1996), «Εύα Λούνα» (1998), «Αφροδίτη» (1998), «Του έρωτα και της σκιάς» (1999), «Το σπίτι των πνευμάτων» (1999), «Κόρη της μοίρας» (2000), «Φωτογραφία σε σέπια» (2001), «Η πόλη των θηρίων» (2002), «Το βασίλειο του χρυσού δράκοντα» (2003), «Το δάσος των Πυγμαίων» (2004), «Η ονειρεμένη πατρίδα μου» (2004), «Ζορρό» (2005), «Ινές, ψυχή μου» (2006), «Ολες οι μέρες» (2008), «Το νησί κάτω απ’ τη θάλασσα» (2010), «Το τετράδιο της Μάγια» (2012).

 

Ταξίδια στην καθημερινότητα και στη ζούγκλα του Αμαζονίου

Με αυτοβιογραφικά στοιχεία τα περισσότερα από τα βιβλία της Ιζαμπέλ Αλιέντε αποτελούν ένα παλίμψηστο της ιστορίας και της καθημερινής εποχής. Η Τέχνη που επηρεάζεται και επηρεάζει τη ζωή. Μικρή αναφορά σε κάποια απ’ αυτά:

Του έρωτα και της σκιάς

Στις σελίδες του, τα πρώτα της βήματα στη δημοσιογραφία και η αφύπνιση, η ενηλικίωση. Η Ιρένε, κόρη μιας εκκεντρικής και ξεπεσμένης μεγαλοαστής που έχει μετατρέψει το σπίτι της σε οίκο ευγηρίας, δημιουργεί με τον Φρανσίσκο, γιο Ισπανών εξόριστων από την εποχή του εμφύλιου πολέμου, μια φιλική σχέση που, ύστερα από πολλές δοκιμασίες, γίνεται σιγά σιγά φλογερός έρωτας. Ανάμεσά τους, αναρχικοί καθηγητές και μαγεμένες αγίες, στρατιωτικός νόμος, φυλακισμένοι, νεκροί, μια ζωή σπαρταριστή.

Εύα Λούνα

Στο επίκεντρο μία από τις πλέον αλλόκοτες ηρωίδες της, η Εύα Λούνα, θυγατέρα του δάσους, του αναλφαβητισμού και της αθλιότητας, ορφανή από έξι χρονών, σκλαβάκι σε πλουσιόσπιτα, ατίθαση και διψασμένη για μάθηση, έχει το χάρισμα να επινοεί ιστορίες απίθανες σαν την ίδια τη ζωή, αποτελεί το κρυφό και καθημερινό πρόσωπο της Λατινικής Αμερικής.

Πάουλα

Η Πάουλα υπήρξε το βιβλίο του σπαραγμού. Οταν η μεγάλη Χιλιανή συγγραφέας βρισκόταν στην Ισπανία για την παρουσίαση του βιβλίου της «Το επουράνιο σχέδιο», η Πάουλα, η κόρη της, έπεσε σε κώμα. Πλάι στο κρεβάτι της, κι ενώ παρακολουθούσε με αγωνία την εξέλιξη της αρρώστιας της, η Ιζαμπέλ Αλιέντε άρχισε να γράφει σ’ ένα τετράδιο την ιστορία της οικογένειάς της και τη δική της, με σκοπό να τη χαρίσει στην κόρη της, όταν θα έβγαινε από αυτήν τη δραματική περιπέτεια.

Η πόλη των θηρίων

Πρώτο βιβλίο της τριλογίας «Οι αναμνήσεις του Αετού και του Ιαγουάρου», υπήρξε παραγγελιά των εγγονών της και η Αλιέντε επιχειρεί για το χατίρι τους ένα ταξίδι στη ζούγκλα και στον Αμαζόνιο. Στον χώρο των ανθρώπων, των θεών και των πνευμάτων. Ο Αλεξάντερ Κολντ, ένας Αμερικανός έφηβος δεκαπέντε χρονών, πηγαίνει σε μια αποστολή στον Αμαζόνιο μαζί με την εκκεντρική γιαγιά του Κέιτ Κολντ, δημοσιογράφο, που έχει αναλάβει να γράψει ένα άρθρο σχετικά μ’ ένα άγνωστο και παράξενο πλάσμα, το Θηρίο, όπως το ονομάζουν. Οι νεαροί πρωταγωνιστές, ο Αλεξάντερ και μία φίλη του που γνώρισε εκεί, η Νάντια, μαζί μ’ έναν εκατόχρονο σαμάνο, εισχωρούν στην ανεξερεύνητη ζούγκλα του Αμαζονίου κρατώντας από το χέρι τον αναγνώστη σ’ ένα ατέλειωτο ταξίδι σε μια μυστηριώδη περιοχή, όπου τα σύνορα μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου χάνονται, άνθρωποι και θεοί συγχέονται και τα πνεύματα συνοδεύουν τους ζωντανούς. Η Ιζαμπέλ Αλιέντε συνθέτει μια τριλογία που αναφέρεται και αφορά σοβαρά ζητήματα της εποχής: το περιβάλλον, την πνευματικότητα και την ειρήνη.

Το βασίλειο του Χρυσού Δράκοντα

Το βασίλειο του Χρυσού Δράκοντα είναι μια ήρεμη και ειρηνική χώρα κρυμμένη στις πλαγιές των Ιμαλαΐων όπου οι κάτοικοί της ζουν σύμφωνα με τις αρχές του βουδισμού. Εκεί βρίσκεται το μυστηριώδες και αμύθητης αξίας άγαλμα του Χρυσού Δράκοντα, που μπορεί να προλέγει το μέλλον και να διατηρεί την ειρήνη στην περιοχή. Εκεί κατευθύνονται και η εκκεντρική δημοσιογράφος Κέιτ Κολντ, ο εγγονός της Αλεξάντερ και η φίλη του Νάντια, οι πρωταγωνιστές της «Πόλης των θηρίων», που συναντιούνται ξανά, έτοιμοι να ζήσουν άλλη μία περιπέτεια.

Το δάσος των Πυγμαίων

Κανείς δεν ήξερε για την τύχη της φυλής των Πυγμαίων, που ζούσαν σ’ εκείνο το δάσος της Αφρικής, και κανείς δεν ήταν διατεθειμένος να πάει εκεί όπου τα ζώα ήταν υπό εξαφάνιση ενώ δύο ιεραπόστολοι είχαν ήδη εξαφανιστεί. Ο Αλεξάντερ Κολντ και η Νάντια Σάντος, οι πρωταγωνιστές της Πόλης των θηρίων και του Βασιλείου του Χρυσού Δράκοντα, στο πρώτο ταξίδι τους στην Αφρική διαπιστώνουν πως η πραγματικότητα ξεπερνάει τη φαντασία. Τους γοητεύουν η φύση, οι άνθρωποι, οι παραδόσεις, η ζωντάνια και η ατμόσφαιρα των τόπων. Τους εκπλήσσουν η παραδοσιακή σοφία, η μαγεία και η ιδιαίτερη σχέση των ανθρώπων με τον κόσμο των πνευμάτων. Και με «Το δάσος των Πυγμαίων» ολοκληρώνεται η τριλογία της Ιζαμπέλ Αλιέντε «Οι αναμνήσεις του Αετού και του Ιαγουάρου» που αναφέρεται σε σημαντικά ζητήματα της εποχής μας, στο περιβάλλον, στην πνευματικότητα και την ειρήνη.

 

Διαβάστε το Β΄μέρος του αφιερώματος >>  εδώ

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top