Fractal

Ύμνος στη ζωή

Γράφει η Πέρσα Κουμούτση //

 

akratos_gelwtasΑνδρέας Καραγιάν «Άκρατος Γέλωτας», εκδόσεις της Εστίας, σελ. 184

 

Ο «Άκρατος Γέλωτας» το τελευταίο μυθιστόρημα του συγγραφέα Ανδρέα Καραγιάν, αποτελεί το τέταρτο μέρος της μυθιστορηματικής αυτοβιογραφίας του συγγραφέα, ένα βιβλίο στο οποίο συνοψίζεται η πορεία του από τη νεότητα ως την ωρίμανση. Με ‘άκρατο’ λυρισμό, στοχαστική διάθεση, ενίοτε χιούμορ και αυτοσαρκασμό αποτυπώνει τα σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή του και τα πρόσωπα, κυρίως τα ερωτικά, που τον άνδρωσαν και διαμόρφωσαν μέσα του την έννοια του έρωτα, της αγάπης, της φιλίας, αλλά και της ζωής γενικότερα με ό,τι αυτή περικλείει από γεγονότα και εμπειρίες. Ο συγγραφέας αποτυπώνει τις κυριότερες εκφάνσεις και περιόδους της ζωής του σε 7 ενότητες, ενώ η δράση κινείται μεταξύ Κύπρου -Αθήνας στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 και αρχές της δεκαετίας του ’80, και μόλις το τελευταίο μέρος διαδραματίζεται στην Αλεξάνδρεια του σήμερα. Στις πρώτες ενότητες ο αφηγητής επιστρέφει στην Κύπρο, σε μια εποχή όπου κυριαρχεί ο συντηρητισμός, η λογοκρισία και η καταπίεση. Aλλά τα όνειρα και η ορμή της νεότητας τον  παρακινούν να  κάνει τις πρώτες του επαναστάσεις και να βιώσει τον πρώτο μεγάλο έρωτα. Όταν όμως θα εγκαταλειφθεί από το αντικείμενο του πόθου του, ο αφηγητής θα ανακαλύψει νέες πτυχές του εαυτού του που θα τον οδηγήσουν σε μια περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών του επιλογών. Ξεχωριστή θέση στο μυθιστόρημα κατέχει το κεφάλαιο «Ιντερμέδιο» διότι σε αυτό διαδραματίζονται οι σπουδαιότερες ανατροπές της ζωής του, ενώ ο ίδιος έρχεται αντιμέτωπος με τον ίδιο του τον εαυτό και τους δαίμονες που τον κατατρύχουν, ενώ οι έννοιες της αμαρτίας της  και της ενοχής του Θεού και του Δαίμονα τον κυριεύουν. O αφηγητής θα αφεθεί τότε στα «σκοτεινά» αλλά μαγικά μονοπάτια της Τέχνης που θα του αποκαλύψουν ένα καινούριο κόσμο που τον γοητεύει, τον συναρπάζει και κατά συνέπεια τον λυτρώνει . Άλλωστε, όπως ο ίδιος έχει παραδεχτεί σε παλαιότερη συνέντευξη του, στο ταξίδι της ζωής του η τέχνη όπως και η λογοτεχνία υπήρξαν πάντα πιστοί κι αχώριστοι συνοδοιπόροι του, δυο πιστοί φίλοι που του ‘έδωσαν’ πολλά , τον δίδαξαν και τον αντάμειψαν γενναιόδωρα. Ακολουθούν τα γεγονότα της Αθήνας της μεταπολίτευσης, η συνάντηση με την Τατιάνα Μιλλιέξ, τον Γιάννη Γαϊτη, την Άννυ Κωστοπούλου και άλλες γνωστές προσωπικότητες της εποχής. Τότε όμως τη δεκαετία του ‘80 τη σκιάζει μια νέα μάστιγα που αλλάζει άρδην τα δεδομένα στις ανθρώπινες σχέσεις και δη τις ερωτικές: το AIDS.  Στο σημείο αυτό γίνεται μια  εξαιρετική εξιστόρηση της εποχής μέσα από δυο ομόφυλες «σχέσεις» του αφηγητή. Το μυθιστόρημα ‘κλείνει’ με ένα ιντερμέδιο για τη σημερινή Αλεξάνδρεια, όπου οι μύθοι είναι ακόμη ζωντανοί ( Καβάφης, Φόρστερ και Ντάρελ) αλλά και η σύγχρονη πραγματικότητα που είναι έντονα αισθητή και παντού παρούσα. Παρότι μέρος της τετραλογίας, το βιβλίο λειτουργεί αυτόνομα, αφού καινούργια πρόσωπα ζουν τις ιστορίες τους , εντούτοις  υπάρχουν μερικές αναφορές σε πρόσωπα από τα προηγούμενα βιβλία . Το μυθιστόρημα «Άκρατος Γέλωτας» όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του είναι ένα βιβλίο ύμνος (παρότι ‘ελεγειακός’ ο λόγος σε πολλά σημεία του) ύμνος στη ζωή μαζί με όσα αυτή μας επιφυλάσσει μέσα στο βιωμένο χρόνο: χαρές, συγκινήσεις, συγκλονιστικές εμπειρίες, αλλά και πόνο, ματαίωση , διάψευση και κυρίως  απώλεια. Απώλεια των αγαπημένων εκείνων προσώπων που έρχονται για λίγο και έπειτα φεύγουν για πάντα από τις ζωές μας, για να μείνουν όμως για πάντα στο υποσυνείδητο μας ως ανάμνηση γλυκιά και αγαπημένη. Και ο χρόνος, αυτός ο παντοδύναμος θεός, πανταχού παρών, κυρίαρχος, διδακτικός, σκληρός αλλά και ελεήμων και σπλαχνικός συνάμα. Ένα βιβλίο που υποδηλώνει, όπως αναφέρει και η Ανίτα Παναρέτου στο επίμετρό της πως «η ποιότητα της ωρίμανσης είναι ανάλογη με τη διάρκειά της. Η αναζήτηση της ταυτότητας, ο έρωτας των πάντων, η χαρά της ζωής, το μυστήριο του τέλους, τα ανθρώπινα πάθη σε όλο το φάσμα τους, ρέουν ανανεούμενα, καθιστώντας τελικά τον χρόνο σύμμαχο του συγγραφέα.»

 

Ανδρέας Καραγιάν

Ανδρέας Καραγιάν

 

Ο Ανδρέας Καραγιάν γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1943 και σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου πήρε το δίπλωμά του το 1967. Ταξίδεψε στο Λονδίνο για ειδικότητα, αλλά γοητεύτηκε από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα των late ’60s και εγκατέλειψε την Ιατρική, για να σπουδάσει Ζωγραφική στο Central και στο Camberwell Schools of Art. Στη συνέχεια σπούδασε Χαρακτική στη Γερμανία και έζησε αρκετό καιρό στο Βερολίνο. Το 1978 έκανε την πρώτη του ατομική έκθεση στην γκαλερί «Ώρα», στην Αθήνα. Ως ζωγράφος αντιπροσώπευσε την Κύπρο στην Μπιενάλε της Βενετίας (2001) και στην Μπιενάλε του Καΐρου (2006). Επίσης εικονογράφησε ποιήματα του Κ. Π. Καβάφη που εκδόθηκαν στο Βερολίνο.

Από το 1978 έως το 2004 ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και την κριτική κινηματογράφου και θεάτρου.

Το 2007, κατόπιν προσκλήσεως της Βιβλιοθήκης Αλεξανδρείας, έζησε στην Αλεξάνδρεια και δημιούργησε μια σειρά έργων με αλεξανδρινά θέματα τα οποία εκτέθηκαν στην βιβλιοθήκη.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top