Fractal

Αιμίλιος Χειλάκης: «Είναι ανάγκη να ξεπεράσουμε τα εμφυλιακά μας πρότυπα».

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καράλη //

 

Ο Αζντάκ, ένας λαϊκός, μέθυσος και κουτοπόνηρος άνθρωπος που, όλως τυχαίως, χρίζεται δικαστής καλείται να αποφασίσει για την τύχη ενός παιδιού επιλέγοντας μία σολομώντεια λύση, στον “Κύκλο με την κιμωλία” του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Ο Αιμίλιος Χειλάκης υποδύεται τον ήρωα, στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης και παρουσιάζεται στο θέατρο “Παλλάς” (πρεμιέρα 11 Μαρτίου). Την εποχή που γράφτηκε το έργο ο κόσμος έβγαινε από τα ερείπια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και προσπαθούσε να επαναπροσδιοριστεί για να χτίσει ξανά τη ζωή του. Ήταν η περίοδος της αυτοεξορίας του συγγραφέα στις ΗΠΑ και ο αρχικός τίτλος ήταν, «Ο Καυκασιανός κύκλος με την κιμωλία». Ολοκληρώθηκε το 1945 και έμελλε να γίνει από τα διασημότερα και πιο πολυπαιγμένα έργα του Γερμανού δραματουργού και ποιητή, παγκοσμίως.

 

DSC_1167_149

 

Το έργο που κυριαρχείται από το αντιπολεμικό πνεύμα του συγγραφέα, είναι μια αλληγορία, μια παραβολή “για τον πειρασμό της καλοσύνης”, σύμφωνα με τα λόγια του Μπρέχτ. Με αυτό, το 1957 ο Κάρολος Κουν σύστησε στο ελληνικό κοινό τον πρωτοπόρο Γερμανό δραματουργό, ενώ η παράσταση του Θεάτρου Τέχνης σε απόδοση Οδυσσέα Ελύτη και μουσική Μάνου Χατζιδάκι έμεινε ιστορική. Σε μια εποχή σκληρή και δύσκολη όπως αυτή που ζούμε σήμερα, ο Μπρεχτ, παραμένει “μέγας ποιητής – οραματιστής και μέσα από τη θεατρική πράξη μεταφέρει την πίστη του στον θρίαμβο της Δικαιοσύνης και άρα της Ανθρωπότητας”. Στο «Παλλάς», η δράση του «Κύκλου» εκτυλίσσεται μέσα σ’ ένα ερειπωμένο θέατρο, στο οποίο κάποιοι ηθοποιοί ανεβάζουν το έργο, αξιοποιώντας τα υλικά που ανακαλύπτουν στον χώρο.

 

– Γιατί μας συγκινεί σήμερα ο “Κύκλος, με την κιμωλία”, 70 χρόνια από τη συγγραφή του;

Γιατί έχει πολύ απλή δομή και γραφή, χαρακτηριστικά του ύφους του Μπρεχτ. Στην απλή δομή μπορεί να δημιουργήσεις μεγάλες εκπλήξεις. Παίζοντας με το δίπολο δικαιοσύνη και δίκαιο ο θεατής αντιλαμβάνεται το πραγματικό “θέλω” και “μπορώ”.

Η δικαιοσύνη είναι ανάγκη του ανθρώπου. Το δίκαιο, οι νόμοι, οι θεσμοί, είναι μία κατασκευασμένη συνθήκη για να μπορούμε να επικοινωνούμε μεταξύ μας οι άνθρωποι σε μια “εύνομη” κοινωνία.

 

– Η αληθινή αγάπη είναι οδηγός για την κρίση του Αζντάκ, ωστόσο ο τρόπος που επιλέγει για να την αποδώσει είναι ανορθόδοξος…

Ο Αζντάκ είναι η φωνή που θα θέλαμε όλοι να έχουμε μέσα μας. Αστείος, αναρχικός, φαγάς, πότης, είναι ένα πανηγύρι της ζωής. Συγγενής με όλους τους άναρχους, αποτελεί την πιο ζωώδη φύση μας σε σχέση με την ευγενή. Στον Μπρεχτ αυτές οι φύσεις συναντιούνται.

 

– Ο Αζντάκ αποδίδει δικαιοσύνη, αίτημα της κοινωνίας και της χώρας, σήμερα. Μας έχουν αδικήσει;

Δικαιοσύνη μπορεί να υπάρχει σε ένα κράτος που προστατεύει τον πολίτη. Όταν δεν υπάρχει οφείλουμε να τη ζητάμε…. Αυτό έχει γίνει στην Ελλάδα: μετά από μία εκλογική αναμέτρηση ο λαός είπε “θέλω τα δικαιώματά μου πίσω”….Ωστόσο, είμαστε μέλη μιας παγκόσμιας κοινωνίας. Αυτό δεν αλλάζει. Αν ξανασυζητήσουμε το ποια είναι η θέση μας στον κόσμο, θα βρούμε τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά μας, τα οποία, δικαίως, θέλουμε να διορθωθούν.

 

– Πώς βλέπετε την αλλαγή σελίδας στη χώρα; Τι ελπίζετε;

Το σύνθημα του κυβερνώντος κόμματος στις εκλογές ήταν “ελπίδα”. Ως ένας άνθρωπος που έχει ζήσει αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις κι έχει μεγαλώσει στην 30ετία της πλαστής, όπως αποδείχθηκε, ευμάρειας δεν ξεχνώ ότι βρισκόμαστε παγκόσμια σε ένα καπιταλιστικό περιβάλλον. Το να ζητήσεις την αλλαγή τοπικά και να την ελπίσεις είναι το πιο θεμιτό. Εάν η φωνή μας μπορέσει να γίνει παγκόσμια θα έχουμε τεράστιο κέρδος.

 

– Να πείσουμε την Ευρώπη, δηλαδή;

Να γίνει μια πανευρωπαϊκή αποκέντρωση, να υπάρχει δυνατότητα αυτοδιοίκησης των χωρών, χωρίς να μπαίνουμε σε άλλες διαδικασίες χρεών ή υποταγής. Η αυτοδιοίκηση των χωρών μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ασφαλή Ευρώπη. Ζούμε έμπρακτα το νεοφεουδαρχισμό. Αν και έγιναν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, ξαφνικά ζούμε την ανάνηψη των αυτοκρατοριών. Γιατί, μόνο ως αυτοκρατορία μπορώ να αντιληφθώ το Βερολίνο και το πώς διοικεί την Ευρώπη. Ελπίζω ότι αυτή η φλόγα δύναμης που έχει ανάψει στην Ελλάδα να παρασύρει και τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς, για να μπορέσουμε να αποδειχθούμε Σπάρτακοι απέναντι στον αυτοκράτορα του Βερολίνου, απέναντι σε αυτή την pax Alemania.

 

– Πώς κρίνετε τις ενέργειες της κυβέρνηση έως τώρα;

Ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να κυβερνήσει. Αυτό είναι βασικό μεγάλο βήμα…Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και των συμπράξεων πρέπει να δούμε τι μπορούμε να δημιουργήσουμε για το μετέπειτα…. Τα σημεία που με έχουν πικράνει ως Αριστερό είναι η συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ του Καμμένου κι ο Προκόπης Παυλόπουλος ως Πρόεδρος Δημοκρατίας. Οι συγκεκριμένες επιλογές θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. Ελπίζω ο τρόπος που θα κυβερνήσει ο Τσίπρας να αλλάξει κάποια πράγματα στη χώρα και, κυρίως, να κάνει το κράτος πιο φιλικό στον πολίτη. Να εισαχθεί και εδραιωθεί το κοινωνικό κράτος. Εάν τα καταφέρει μπορώ να πάρω τη δυσαρέσκειά μου πίσω, για τις προαναφερθείσες επιλογές. Εάν δεν τα καταφέρει, θα έχει αφήσει μία στυφότητα και μία πίκρα στο στόμα των ανθρώπων που έχουν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ…

 

– Δίνετε πίστωση χρόνου;

Φυσικά. Τριάντα χρόνια περίμενα!

 

– Ποιο θεωρείτε ζητούμενο της πολιτικής μας ωριμότητας ως λαού;

Να ξεπεράσουμε τα εμφυλιακά μας πρότυπα. Ακόμα με εμφυλιακά πρότυπα μιλάμε. Δεν μπορώ να ακούω ξαφνικά “ήλθαν τα κομμούνια”. Τα κομμούνια και οι δεξιοί….Τι είναι η δεξιά διακυβέρνηση; Την είδαμε στο ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία. Τι είναι η αριστερή διακυβέρνηση; Αυτό που ελπίζουμε να κάνει ο Αλέξης Τσίπρας, να γεννηθεί ένα κοινωνικό κράτος. Δεν είναι πια η Πίνδος και η Πηγάδα του Μελιγαλά. Ακόμα μιλάμε για σφαγές του 1944; Ας κοιτάξουμε στο μέλλον!

 

Η ταυτότητα της παράστασης:
«Ο κύκλος με την κιμωλία» του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Μετάφραση: Οδυσσέας Ελύτης. Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης. Σκηνικά- Κοστούμια : Λίλη Πεζανού.
Χορογράφος: Αμαλία Μπένετ. Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος.
Δραματουργική επεξεργασία: Μανώλης Δούνιας.
Βοηθός σκηνοθέτη: Έλενα Σκουλά. Πρωταγωνιστούν: Αιμίλιος Χειλάκης, Μαρία Πρωτόπαππα, Ελισάβετ Μουτάφη, Αποστόλης Τότσικας. Αφηγητής ο Δημήτρης Λιγνάδης. Παίζουν αλφαβητικά: Δέσποινα Γιαννοπούλου, Παναγιώτης Εξαρχέας, Σταύρος Καραγιάννης, Κώστας Κορωναίος, Ελένη Κούστα , Χριστιάννα Μαντζουράνη, Πηνελόπη Μαρκοπούλου Άγγελος Μπούρας, Γιώργος Παπανδρέου, Γρηγόρης Ποιμενίδης , Σπύρος Τσεκούρας, Βαγγέλης Ψωμάς.Θέατρο «Παλλάς» (Βουκουρεστίου 5, City Link, τηλ.: 2103213100. Κρατήσεις – αγορά εισιτηρίων στο τηλέφωνο 211 1000 365 & στο www.ticket365.gr ).

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top