Fractal

Εξανθρωπίζοντας την αγάπη

Γράφει η Αγγελική Λάλου //

 

«Αγάπη σαν ακολασία», Γιώργος Χειμωνάς, επιλογή αποσπασμάτων-εσαγωγή: Αργύρης Παλούκας, εκδόσεις Κριτική

 

Διαβάζοντας την «Αγάπη σαν ακολασία», με την επιλογή κειμένων του Γιώργου Χειμωνά από τον Αργύρη Παλούκα, είσαι ήδη από τον τίτλο προϊδεασμένος ως αναγνώστης για το ότι θα περιηγηθείς σε ένα διαφορετικό σύμπαν λέξεων, ανθρώπων και γραφής. Μια περιεκτική ξενάγηση στο έργο του Χειμωνά με οδηγό την «αγάπη» και το πώς εμφανίζεται, βιώνεται, αναπαρίσταται στα γραφτά του. Το ποιος ορισμός επικρατεί μετά την ανάγνωση ως προς την αγάπη αυτό είναι κάτι που θα το δούμε σιγά σιγά και ο τρόπος που ο κάθε αναγνώστης διεισδύει στις σελίδες του βιβλίου και το κατά πόσο μπορεί να διαβάσει και ανάμεσα στις γραμμές είναι αυτό που θα κάνει την τελική διαφορά. Πρώτα όμως θα ασχοληθώ με την άλλη λέξη του τίτλου που ουσιαστικά προσδιορίζει ευθύς εξαρχής το είδος της αγάπης. Σαν ακολασία, αλλά ακολασία με ποια σημασία της λέξης. Ακόλαστος είναι αυτός που ενδίδει σε έναν τρόπο ζωής λάγνο, χωρίς ηθικούς φραγμούς – ακόλαστος όμως είναι και ο ατιμώρητος, αλλά και αυτός που δεν κολάστηκε, που δεν αμάρτησε δηλαδή. Η διττή σημασία της λέξης, το ανάμεσα σε δύο άκρα, βολεύει εξαιρετικά ως ερμηνεία στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς τόσο οι ήρωες όσο και η μορφή της αγάπης όπως εκδηλώνεται βρίσκεται κάπου ανάμεσα. Ανάμεσα στο ιερό κα το όσιο αλλά και το βίαιο και μοχθηρό. Θύματα-θύτες και η αγάπη όπλο δυναστών και δυναστευόμενων. Η αγάπη δικαιολογία, ενοχή, επιβίωση. Η αγάπη ψίθυρος, κραυγή, αγωνία, μοναξιά – η αγάπη θρίαμβος. Η αγάπη ως αντίθετο του μίσους, κι άλλοτε ως συνοδοιπόρος του μίσους. Η αγάπη ως έκφανση του πάθους και του έρωτα – κι άλλοτε η διαστρέβλωση με τη μορφή της ζήλιας και της κτητικότητας. Η αγάπη ως ανακάλυψη του εαυτού, αλλά και ως κατάργηση του εαυτού και του άλλου. Η αγάπη ως κατανόηση του φόβου, ως πανοπλία ενάντια στο μέσα μας φόβο, αλλά και στο φόβο του άλλου – αν και κάποτε δημιουργός ενός άλλου φόβου, όταν αναιρούνται τα σύνορα με τον ανοίκειο άλλον.

Όπως και να την περιγράψεις, η αγάπη σαν ακολασία, δεν ανήκει σε ορισμούς και στεγανά. Δημιουργεί από μόνη της ένα νέο ήθος, έναν άλλο κόσμο αγάπης. Αυτόν που επιζεί από φονικά, από στυγερές δολοφονίες πάθους, από τάσεις αυτοκτονίας. Είναι η αγάπη του ενός για πολλούς. Είναι η αγάπη των πολλών προς τον έναν. Δεν αναγνωρίζει συγγένειες, δημιουργεί δικές της – εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. Δεν έχει φύλο – η αγάπη αυτή ανήκει στον άνθρωπο… από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο. Είναι ό,τι θα αφήσουμε παρακαταθήκη από γενιά σε γενιά. Είναι η μετά θάνατον συνέχεια. Είναι η δική μας συνέχεια μετά θάνατον. Συνεχίζουμε να ζούμε όσο συνεχίζουν να μας αγαπούν οι εν ζωή. Ζούμε μέσα από την αγάπη τους. Αν η κόλαση είναι ένα τέλος μετά θάνατον, η ακολασία είναι μια αέναη ενέργεια, μια διαχρονική κατάσταση, καταργεί και τα στεγανά του χρόνου.

Το βιβλίο διαβάζεται με μια ανάσα, αλλά είναι κι ένα βιβλίο που επιστρέφεις σε αυτό. Διαβάζεται από την αρχή ως το τέλος – αλλά και με τυχαία σειρά. Γιατί η αγάπη σαν ακολασία κάνει κύκλους μέσα στις σελίδες του βιβλίου, είναι περίεργη, σκοτεινή, υπεράνθρωπη ή απάνθρωπη – μα πάνω απ’ όλα την διακατέχει και την κάνει να ξεχωρίζει η εναγώνια προσπάθεια να εξανθρωπιστεί και να εξανθρωπίσει.

 

Γιώργος Χειμωνάς

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top