Fractal

Το αδέσποτο ανθρωπάκι

Γράφει η Ελένη Χωρεάνθη //

 

adespotosΜάκης Τσίτας: “Ο αδέσποτος Κώστας”, Εκδόσεις Ψυχογιός, Σειρά Φρούτα

 

Στο πρόσφατο βιβλίο του για μικρά παιδιά με τον ανατρεπτικό τίτλο: “Ο αδέσποτος Κώστας”, ο Μάκης Τσίτας αντιστρέφει τους ρόλους των ηρώων. Εδώ δεν είναι ο Φοξ, το αγαπημένο σκυλάκι του Κώστα «αδέσποτο», αλλά ο Κώστας. Βάζει το ίδιο το μικρό παιδί στη θέση του αδέσποτου ζώου για να το μυήσει στη νυχτερινή κυρίως ζωή του δρόμου όπου ζουν, όπως ζουν, τα αδέσποτα ζωντανά. Και μέσω αυτής της πλαστής εμπειρίας να του μάθει, χωρίς  «πρέπει» και «δεν πρέπει», τις αξίες της ζωής που είναι ανάγκη να διέπουν και να ορίζουν τις διανθρώπινες και τις σχέσεις των ανθρώπων με τα ζώα και κυρίως με τα οικόσιτα σκυλάκια.

Η σχέση και η εξάρτηση του παιδιού με τα ζώα είναι κληρονομημένη από τη ζωή των πρωτόγονων προγόνων του, είναι αταβιστική. Πολλές οικογένειες για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των παιδιών τους, φέρνουν ευκαιριακά στο σπίτι μικρά ζώα, σκυλάκια και άλλα οικόσιτα, χωρίς να υπολογίζουν τα προβλήματα σχέσεων που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της συμβίωσης στο διαμέρισμα, σ’ ένα χώρο περιορισμένο, όπως είναι τα περισσότερα σπίτια των πολυκατοικιών.

Το ζώο δεν είναι παιχνίδι, είναι ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται μεν μέσα στα όρια των φυσικών δυνατοτήτων του, αλλά «δεν μεγαλώνει» διανοητικά, λογικά, ώστε να είναι νοήμον ον. Κινείται βάσει των επιταγών τού εν δυνάμει ενστίκτου επιβίωσης, επιβολής και κυριαρχίας επί των άλλων στη συμβιούσα κοινότητα σε φυσικό περιβάλλον και διαιώνισης του είδους· έχει τις δικές του συνήθειες, τις δικές του ανάγκες, θέλει τον ελεύθερο χώρο του για να «εκφραστεί», να «επικοινωνήσει» με τους νοήμονες σύνοικους και «εργοδότες» του και να συμβιώσει μαζί τους.

Έτσι, όταν βρεθούν μπροστά σε μια πραγματικότητα που είναι δύσκολο να διαχειριστούν, τα προβλήματα σχέσεων οξύνονται και η εύκολη και ανώδυνη λύση είναι να αφήσουν ελεύθερο στο δρόμο ένα ζώο που δεν γνωρίζει τους κανόνες αυτού του χώρου, του ελεύθερου πεδίου ένταξης και δράσης. Πώς όμως θα μπορέσει ο κάθε Κώστας να νιώσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα εγκαταλειμμένο ζωάκι  σ’ έναν άγριο άγνωστο κόσμο, κυρίως, της νύχτας, αν δεν ζήσει ο ίδιος την περιπέτεια της ζωής του ως αδέσποτος;

Εδώ, πρωταγωνιστής, φαινομενικά, είναι ο Φοξ, ένα σκυλάκι που απαιτεί από τους γονείς του δώρο στα γενέθλιά του να του αγοράσουν «ένα ανθρωπάκι», εκείνοι ενδίδουν, το «ανθρωπάκι» που ακούει στο όνομα «Κώστας», έρχεται στο σπίτι, κάνουν ό, τι μπορούν για να νιώσει άνετα, του μαθαίνουν όλους τους καλούς τρόπους που διέπουν τις σχέσεις μιας οικογένειας καθώς πρέπει σκύλων. Όλα πάνε μια χαρά ίσαμε την ημέρα που ετοιμάζονται να πάνε διακοπές οικογενειακώς. Τι θα γίνει το κατοικίδιό τους, ο «Κώστας» που δεν μπορούν να τον πάρουν μαζί τους, αφού στα ξενοδοχεία σκύλων δεν δέχονται οικόσιτα «ανθρωπάκια» και δεν τον αναλαμβάνει κανένας από τους συγγενείς τους; Αποφασίζουν να τον αφήσουν ελεύθερο στο δρόμο…

Έτσι, το κατοικίδιο «ανθρωπάκι Κώστας», από τη μια στιγμή στην άλλη βρίσκεται στον δρόμο «αδέσποτος» και αρχίζει να ζει μια περιπετειώδη ζωή, ημερήσια και νυχτερινή, όπου βιώνει τις διώξεις και τους φόβους, τους κινδύνους που καιροφυλακτούν σε κάθε του βήμα, την αστοργία των σκύλων προς τα «αδέσποτα ανθρωπάκια». Στα εστιατόρια πολυτελείας σκύλων δεν μπορεί να μπει ένα «αδέσποτο ανθρωπάκι Κώστας», καμιά πόρτα σπιτιού και πολυκατοικίας σκύλων δεν του ανοίγει, κάπου παραφυλάει ο μπόγιας, ο φόβος και ο τρόμος των ανθρώπων και το χειρότερο, εκείνο το καταραμένο που έγραφε μια ταμπέλα: «Κάντε επιτέλους κάτι. Αυτή η πόλη έγινε ‘μπάτε, άνθρωποι, αλέστε κι αλεστικά δεν έχει’».

Σαν αδέσποτο το κατοικίδιο «ανθρωπάκι Κώστας» έζησε τα πάντα ώσπου κάποια στιγμή αποκαμωμένος, έγειρε πλάι σ’ έναν κάδο σκουπιδιών κι αποκοιμήθηκε ίσαμε που η φωνή της μαμάς τού φωνάζει να σηκωθεί γρήγορα γιατί το αυτοκίνητο περιμένει να φύγουν.

Ο Κώστας, ξυπνάει και δεν πιστεύει στα μάτια του. Είναι στο κρεβάτι του. Συνειδητοποιεί πως όλα ήταν ένα όνειρο που του έμαθε πώς καταφέρνουν και ζούνε τα αδέσποτα, ζώα και άνθρωποι, και τον έκανε ικανό να διεκδικήσει τον Φοξ με κάθε τρόπο. Και το πέτυχε. Ο Φοξ πήγε μαζί τους διακοπές!

Μάκης Τσίτας

Μάκης Τσίτας

Πρόκειται για ένα πολύ ωραίο, πολύ ανεβασμένο, όσον αφορά τη δόμηση και την πλοκή του θέματος, ένα βιβλίο ευχάριστο, για παιδιά της νηπιακής και προσχολικής ηλικίας, γραμμένο αριστοτεχνικά από έναν έμπειρο, βραβευμένο (για το μυθιστόρημά του Μάρτυς μου ο Θεός) συγγραφέα που έχει βρει τον τρόπο να απευθύνεται στα μικρά παιδιά και να τους μιλάει όπως ένας γλυκός παππούς στα τρυφερά εγγονάκια του: απλά, λιτά, «παιδαγωγικά», θα προτιμούσα να πω, για τα μικρά αλλά πολύ σημαντικά καθημερινά προβλήματα που δημιουργούνται στις διανθρώπινες και διαπροσωπικές σχέσεις των μικρών παιδιών με τους γονείς και στις σχέσεις τους με τα ζώα και γενικά με το ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον.

Ο “αδέσποτος Κώστας είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν γραφτεί για παιδιά. Μόνο όταν ο ίδιος ο Κώστας έγινε το “αδέσποτο” του… σκύλου και έζησε την περιπέτεια του “Αδέσποτου”, κατάλαβε τι σημαίνει να γίνεσαι “αδέσποτο” σκυλί όταν σε βαριούνται μέσα στο σπίτι και σε πετούν στον δρόμο…

Έξυπνο, ευρηματικό, εντυπωσιακό και ίσως πρωτότυπο βιβλίο στο είδος του!   Ένα καλοζυγιασμένο βιβλίο για παιδιά, με έντονες ζωγραφικές πινελιές που συνθέτουν χαρακτηριστικές εικόνες συμβατές και τέλεια εναρμονισμένες με το καλογραμμένο κείμενο και οι οποίες βοηθούν τα μικρά παιδιά να κατανοήσουν αυτά που λέει ο… καλός παππούς!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top