Fractal

Χρονιά σημαντικών επετείων και ιστορικών σταθμών το 2016

του Τάκη Κατσιμάρδου //

 

Συνωστισμός σημαντικών “στρογγυλών” επετείων το 2016. Με τις κυριότερες απ΄ αυτές το FRACTAL σχεδιάζει ν΄ ασχοληθεί το επόμενο  διάστημα. Οχι τόσο και κυρίως για να θυμήσει σημαντικά γεγονότα,  που σημάδεψαν την ιστορία μας. Αλά επειδή τα περισσότερα απ΄ αυτά είναι παρόντα.

 

6

 

Τα βαθυστόχαστα λόγια του Νικηφόρου Βρεττάκου σε μια επέτειο της Εξόδου του Μεσολογγίου (φέτος συμπληρώνονται ακριβώς 190 χρόνια) μπορούν να ειπωθούν για πολλές από τις επετείους του 2016: “… Δεν με διακατέχει κανενός είδους σωβινισμός ή προγονοπληξία. Φτάσαμε όμως στο σημείο να θεωρούμε αναχρονισμό την αναφορά στην ιστορία μας, ενώ δεν δημιουργήσαμε τίποτα άλλο μεγάλο για να μπορούμε να ακουμπήσουμε και χωρίς κάποια στηρίγματα και κάποιες ρίζες, δεν μπορεί να πάει μπροστά ένα έθνος. Κατά τα άλλα, εκείνοί, οι προγονοί μας δηλαδή, υπήρξαν αυτό που γνωρίζουμε ότι υπήρξαν. Αλλά για μας, σημασία έχει μόνον αυτό που εμείς είμαστε αυτή τη στιγμή. Στους παλαιούς οφείλουμε ό,τι οφείλει και όλος ο άλλος κόσμος. Εμάς, δεν θα μας εξαγιάσει η καταγωγή μας, αν δεν μας εξηγιάσουν τα έργα μας.

 

Αναπαράσταση της Εξόδου του Μεσολογγίου. Οι αναπαραστάσεις μερικές φορές αποδίδουν τα γεγονότα. Το πρόβλημα είναι το πνεύμα τους...

Αναπαράσταση της Εξόδου του Μεσολογγίου. Οι αναπαραστάσεις μερικές φορές αποδίδουν τα γεγονότα. Το πρόβλημα είναι το πνεύμα τους…

 

Ότι ήταν να λεχθεί εδώ ο’ αυτό τον τόπο και την ιστορία του, έχει λεχθεί. Δεν υπάρχει λόγος να το επαναλαβαίνουμε. Εκείνο που θα επιθυμούσαν οι νεκροί, αν μπορούσαν να επιθυμούν ακόμη, θα ήταν να ερχόμαστε εδώ και να τους εξιστορούμε τα πεπραγμένα μας. Να τους λέμε τι την κάμαμε την Ελευθερία που μας έδωσαν. Τι φτιάξαμε μ’ αυτή. Και το σπουδαιότερο απ’ όλα να τους αναφέρουμε πόσο κοντά και πόσο μακριά βρίσκεται η ψυχή μας από την ψυχή του Μεσολογγίου. Αν διατηρήθηκε η ηθική συγγένεια μαζί τους. Αν έχουμε το δικαίωμα να συνδιαλεγόμαστε με κούφια λογία μαζί τους και να τους λέμε πατέρες…»

 

Ξεκινάμε με τη συμπλήρωση 210 χρόνων από την έκδοση και κυκλοφορία ενός λαμπρού εθνικού μνημείου. Του «βιβλίου που έκλεισε μέσα του όλη την Ελλάδα». Την «Ελληνική Νομαρχία» που δόθηκε στο έθνος «Παρά Ανονίμου του Ελληνος. Εν Ιταλία. 1806».

 

nom6

 

Πρόκειται για μια « από τις μεγάλες στιγμές του ελληνισμού», όπως έχει χαρακτηριστεί από τους μελετητές. Δεν είναι μόνο ένας κρίκος που συνδέει τον Λόγο με την Πράξη. Δηλαδή, τον νεοελληνικό διαφωτισμό, τα οράματα και τον Ρήγα με τη Φιλική Εταιρεία και την Επανάσταση. Εκπέμπει μηνύματα έως τις μέρες μας. Η σημασία του δεν έγκειται μόνο στην αιτιολόγηση της εθνικής αποκατάστασης και την πρόταξη του εθνεγερτικού «ελευθερία ή θάνατος». Αλλά και στην περιγραφή της ευνομούμενης πολιτείας σε καθεστώς ελευθερίας. «H ευτυχία κρέμεται από την διοίκησιν, διακηρύσσει, η οποία ημπορεί να μας καταστήσει ευτυχείς μόνον τότε, όταν αρέσκη των περισσοτέρων».

Εδώ ακριβώς βρίσκεται και μια διαχρονική σημασία της Νομαρχίας. Δηλαδή, η διάσταση μεταξύ προθέσεων και πραγματώσεων. Ο Ανώνυμος δεν διείδε αυτή την αντίφαση, αλλά τη διέγνωσε λίγο αργότερα ο Κοραής με την κλασική διαπίστωση «η Ελλάς δεν ανεστήθη αληθώς…». Εκπέμποντας υπερχρονικά ριζοσπαστικά μηνύματα το πιο ολοκληρωμένο κείμενο του νεοελληνικού διαφωτισμού στην υψηλότερη, ίσως, επαναστατική – δημοκρατική εκδοχή του έχει περάσει στην Ιστορία και ως δημοκρατικό σάλπισμα.

 

[ Διαβάστε εδώ το αφιέρωμα του Fractal στην “Ελληνική Νομαρχία” >> ]

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top