Fractal

Ο Κωνσταντίνος Τζαμιώτης στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

tzamiotisΑν τα βιβλία γράφονταν χαζεύοντας τους περαστικούς πίσω από τζαμαρίες καφενείων, θα ήμουν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου.

 

Δυστυχώς, τίποτα δεν κατάφερα να τελειώσω μ’ αυτόν τον τρόπο. Τα βιβλία, τα βιβλία μου δηλαδή, φτιάχνονται στο «γραφείο». Όχι πως δεν τα επεξεργάζομαι όταν βρίσκομαι εκτός, αλλά η πραγματική δουλειά, όσα χρειάζονται να γίνουν για να περάσουν από το στάδιο των προθέσεων σε κάτι ολοκληρωμένο, συντελείται μονάχα εκεί. Ίσως γι’ αυτό, στα δεκατέσσερα σπίτια που άλλαξα απ’ το 1988 που ζω στην Αθήνα, υπήρχε πάντοτε ένα μικρό δωμάτιο για τη δουλειά που το θέλω, ένας χώρος που να κάνει για «γραφείο».

Ένα μεγάλο τραπέζι, η πιο άνετη καρέκλα του κόσμου, ένας τριθέσιος καναπές να με χωρά ξαπλωμένο μα και αρκετά φαρδύς για τις μέρες που δεν είναι για γράψιμο, ένας υπολογιστής και φυσικά γύρω-γύρω τα βιβλία των άλλων. Οι διαλεγμένες ράχες στα ράφια είναι σημαντικές. Κυκλωμένος από τον ξένο κόπο, υποκύπτει κανείς δυσκολότερα στην προδιάθεση για απραξία, περνά λιγότερο χρόνο στον καναπέ και κρατιέται παραπάνω ώρες μπροστά στην οθόνη.

Όλα κάθε φορά ξεκινούν με ένα ερέθισμα, κάποιο κέντρισμα, μια ιδέα –ονομάστε το όπως θέλετε– που αποδεικνύεται το πιο επίμονο από όσα κυκλοφορούν στο κεφάλι μου. Όλα όμως πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά. Καλύτερα μπερδεμένος για ένα διάστημα παρά να ξεκινήσεις κάτι και έπειτα να κοιτάς απελπισμένος για μήνες το ταβάνι.

Στο τέλος ωστόσο πάντα κάτι γίνεται και αποφασίζεις να βάλεις μπροστά. Πρέπει όμως να είναι κανείς σίγουρος. Πρόκειται για μεγάλη δέσμευση. Οι μισοί γάμοι κρατούν λιγότερο από όσο χρειάζεται να γραφτεί ένα μυθιστόρημα.

Κάπως έτσι, εκεί στα τέλη του 2009 ενώ τελείωνα μια νουβέλα, προέκυψε η ανάγκη για την Πόλη και τη Σιωπή. Οι άνθρωποι αναστατωμένοι, φοβισμένοι με όσα ακούγονταν πως θα συμβούν στη χώρα και τις ζωές τους, έμοιαζαν με νευρικό κοπάδι που σπρώχνεται σε αναζήτηση λίγης ασφάλειας. Μια ολόκληρη κοινωνία που παλιότερα είχε έγνοια μονάχα για την απόκτηση αγαθών, εστίαζε τώρα στην επικείμενη απώλεια τους. Σκυμμένα κεφάλια, λιγοστά χαμόγελα και πολύς φόβος που σε λίγο καιρό θα γίνονταν οργή, αυτά έβλεπες όπου κι αν στρεφόσουν. Αναρωτήθηκα τι θα άλλαζε στις ζωές όλων αυτών αν δεν προέκυπτε η οικονομική κρίση. Δεν θυμόμουν να τα πηγαίνουμε και τόσο καλά πριν εμφανιστούν τα οικονομικά προβλήματα. Υπήρχαν τεράστια ελλείμματα σε ένα σωρό τομείς πολύ πριν εκλείψουν τα χρήματα. Και αποφάσισα να γράψω μια ιστορία για κάποιον που σχεδόν τον καταπίνει η ζωή, για κάποιον «που είχε και τώρα πια δεν έχει».

hpolikΟ Αργύρης Τρίκορφος, ο κεντρικός ήρωας, είναι ένας καθημερινός άνθρωπος απ’ αυτούς που κυκλοφορούν γύρω μας χωρίς να γίνονται πάντοτε ορατοί. Πριν από μερικά χρόνια ίσως δεν μου κινούσε το ενδιαφέρον. Ένας απαθής μεσοαστός που ετεροκαθορίζεται από την αγοραστική του δύναμη και μόνο, δεν προσφέρεται για ήρωας βιβλίου, εκτός και αν φιλοδοξείς να γράψεις λίβελλο εναντίον του καταναλωτισμού. Η προσωπική του καθίζηση και κυρίως ο τρόπος που αντιδρά σ’ αυτήν είναι που τον καθιστούν ενδιαφέροντα. Η ικανότητά του να φέρεται ασυνήθιστα όντας απολύτως συνηθισμένος είναι που τον κάνει να ξεχωρίζει.

Γιατί η οικονομική καταστροφή της χώρας έβγαλε στην επιφάνεια πολλά κρυμμένα δεινά. Καθημερινά όλο και περισσότεροι άνθρωποι σπάνε, χάνουν το κουράγιο τους, απελπίζονται και φαίνονται χειρότεροι από όσο πραγματικά είναι. Από την άλλη, δεν λείπουν και εκείνοι που αφυπνίζονται, εγκαταλείπουν τις βολικές βεβαιότητες του παρελθόντος καθώς και τις καινούργιες, επινοούν εκ νέου τον εαυτό τους και αναλαμβάνουν δράση.

Ο Αργύρης Τρίκορφος είναι ένας απ’ αυτούς. Παρότι βιώνει όπως τόσοι και τόσοι άλλοι τρεις μεγάλες σιωπές. Πρώτα-πρώτα τη σιωπή της Ιστορίας. Ανδρώθηκε σε ένα οπτιμιστικό περιβάλλον, κυρίαρχη αφήγηση του οποίου υπήρξε η βεβαιότητα για αέναη πρόοδο, και ξαφνικά βρίσκεται να αντιμετωπίζει μια ολοσχερή καταστροφή. Ακολουθεί η σιωπή του Θεού. Διδάχθηκε πως το καλό ανταμείβεται και τώρα διαπιστώνει πως όποιος αποκλίνει από το κυρίαρχο μοντέλο του ατομικισμού τιμωρείται αυστηρά. Τέλος, έρχεται η σιωπή του Έρωτα. Το αδιέξοδο στη σχέση του με τη γυναίκα που αγαπά, εξαιτίας της άρνησής του να φερθεί ως άνθρωπος του καιρού μας, ολοκληρώνει την προσωπική του δυστοπία.

Με επίκεντρο αυτή την προσωπική ιστορία και συμπρωταγωνίστρια τη σημερινή Αθήνα, προσπάθησα να αποδώσω κάτι συνολικότερο, κάτι που τελικά αφορά όλο και περισσότερους.

 

* Το μυθιστόρημα “Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΣΙΩΠΗ” του Κωνσταντίνου Δ. Τζαμιώτη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top