Fractal

Ομοιομορφία + κρατικός προγραμματισμός = άχρηστο σχολείο

του Γιάννη Κ. Γιαννούδη //

 

Ομοιομορφία + Κρατικός Προγραμματισμός 'Αχριστο Σχολείο - ΦωτοΦανταστείτε, λέει, αύριο το Υπουργείο Οικονομικών να δημοσιεύσει ένα νόμο για την ομοιόμορφη διαχείριση των οικονομικών κάθε οικογένειας. Το ίδιο για όλους! Να μας υποδεικνύει πώς ακριβώς θα ξοδεύουμε τα λεφτά μας, τι θα πληρώνουμε και τι όχι, τι θα αγοράζουμε, πόσο θα τρώμε· και να μας στέλνει και ελεγκτές 2-3 φορές τον χρόνο για να δει αν τηρούμε κατά γράμμα τις οδηγίες.

Πώς το ακούτε; Μπορείτε να φανταστείτε ακόμη και τον φανατικότερο κρατιστή που γνωρίζετε να συμφωνεί με κάτι τέτοιο; Ασφαλώς όχι.
Τότε, λοιπόν, γιατί όλοι μας αποδεχόμαστε αδιαμαρτύρητα, εδώ και πολλά χρόνια, τη θέσπιση του ίδιου, υποχρεωτικού για όλα τα παιδιά, προγράμματος πρωτοβάθμιας & δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το Υπουργείο Παιδείας; Πού είναι η ελευθερία επιλογών κάθε πολίτη που νομοτελειακά προσφέρει, ως αντιστάθμισμα για όλα τα στραβά της, η δημοκρατία;

Η χώρα μας, η σύγχρονη Ελλάς, είτε μας αρέσει είτε όχι, δημιουργήθηκε από ένα τυχαίο γεγονός (Ναυαρίνο) και επειδή έτσι έκριναν οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής. Αποτέλεσε από το ξεκίνημά της (1831) ένα συνονθύλευμα παράταιρων φυλών και εθνοτήτων, γενικά αμόρφωτων (400 χρόνια Τουρκοκρατία, δεν μας άγγιξαν η Αναγέννηση & ο Διαφωτισμός κ.λπ.). Φυσιολογικά, λοιπόν, για πολλά χρόνια η «φωτισμένη» εξουσία είχε υποχρέωση και καθήκον να ανοίγει τα μάτια του απαίδευτου λαού.

Ακόμη και στην εποχή της Ελλάδας του Μεσοπολέμου ή του Εμφυλίου, πριν από 60-70 χρόνια δηλαδή, μεγάλα κομμάτια του λαού ζούσαν σε συνθήκες ένδειας, υλικής και πνευματικής. Ο ορεσίβιος κτηνοτρόφος της Πίνδου δεν είχε καμιά όρεξη να αποστερηθεί τη βοήθεια των παιδιών του στην καθημερινή διαχείριση του κοπαδιού του. Γιατί, λοιπόν, να τα στείλει να μάθουν γράμματα;

Εκεί , τότε, ήταν ορθή και επιβεβλημένη η κρατική παρέμβαση για την υποχρεωτική μόρφωση των παιδιών. Σε ένα τέτοιο «εχθρικό», αντιδραστικό περιβάλλον, είναι απαραίτητη η πειθαρχία και η ομοιομορφία, προκειμένου να επιτευχθεί το όποιο αποτέλεσμα. Μάλλον καλώς, λοιπόν, τότε η Ελληνική πολιτεία όριζε εκείνη τα προγράμματα σπουδών, επέβαλλε τα ίδια αναγνωστικά, ξύριζε τα κεφάλια με την ψιλή και έντυνε τους μαθητές με μπλε ποδιές.

Τα χρόνια όμως πέρασαν, και φτάσαμε αισίως στην εποχή που η google όποτε θέλει ανοίγει την κάμερα του smartphone μας και μας κατασκοπεύει. Ή, ακόμη καλύτερα, μας στέλνει ένα drone. (έχετε δει drone να πετάει; Δεν υπάρχει!) Αλήθεια, έχετε ποτέ σκεφτεί ότι αν κάποιος πριν 25 χρόνια σάς περιέγραφε ένα smartphone και σας έλεγε ότι κάποτε, κάθε οικογένεια θα είχε 2-3 τέτοια, θα τον στέλνατε κατευθείαν στο τρελάδικο;

Ο κόσμος άλλαξε. Οριστικά. Γιατί άλλαξε διά παντός ο τρόπος και η ταχύτητα διακίνησης της πληροφορίας. Πλέον, οι γνώσεις και του σοφότερου άνθρωπου στον κόσμο είναι αστείες μπροστά στις ικανότητες ενός φτηνιάρικου tablet, με σύνδεση στο internet.

Φτάσαμε, λοιπόν, αισίως στην εποχή όπου τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο προσφέρουν χιλιάδες μαθήματα online μέσα από το διαδίκτυο και οι μαθητές μπορεί να είναι στις φαβέλες του Ρίο ή στις παραλίες της Χαβάης. Με την χρήση ενός απλού κινητού και μιας βιντεοκάμερας, ένας εκσκαφέας μπορεί να σκάβει στην Αφρική και ο χειριστής του να είναι στην Σαντορίνη. Τα πάντα, όλα άλλαξαν.

Όλα, εκτός ίσως από την κρατική διοίκηση μιας χώρας στον κόσμο! Που εξακολουθεί να διδάσκει επίσημα «πληροφορική» στο Λύκειο μιλώντας στα παιδιά για δισκέτες – αλλά όχι για internet! Που κάνει υπουργούς εξωτερικών ανθρώπους που δε μιλάνε αγγλικά! Που χρησιμοποιεί για υπουργείο Παιδείας ένα σταλινικό οικοδόμημα από μάρμαρο δίπλα στο μεγαλύτερο αυθαίρετο της χώρας – αλλά που μέχρι το 2013 αδειοδοτούσε τα ιδιωτικά σχολεία με ένα νόμο της Χούντας («…Σχολείον δικαιούται να ιδρύσει κάθε Έλλην πολίτης, χριστιανός, με χρηστά ήθη…»)

Αυτή η χώρα, λοιπόν, δεν έχει πάρει μυρωδιά τι συμβαίνει στον κόσμο. Δεν έχει ακούσει, ας πούμε, για τον θεσμό του «home schooling», όπου κάθε οικογένεια μπορεί να επιμορφώσει το παιδί της κατ’ οίκον, επιλέγοντας δασκάλους της επιλογής της. Δεν έχει πάρει χαμπάρι ότι οι μεγαλύτεροι αναμορφωτές της εκπαίδευσης στην εποχή μας, άνθρωποι που αλλάζουν τη φιλοσοφία και την καθημερινότητα ολόκληρων λαών, δεν έχουν σπουδάσει παιδαγωγικά (ευτυχώς!)

Αυτή η χώρα δεν έχει κατανοήσει ότι σε ολόκληρο τον κόσμο πλέον το κάθε δημόσιο σχολείο, το κάθε πανεπιστήμιο μετατρέπεται σε μια αυτόνομη κυψέλη δημιουργίας που βάζει καθημερινά τα δυνατά της για να προσελκύσει, με θεμιτούς και αθέμιτους τρόπους, τους καλύτερους δασκάλους και μαθητές από κάθε χώρα και χώρο – για να φτιάξει έτσι το προϊόν και την εικόνα της και να προσελκύσει ακόμη περισσότερους.

Σε αυτή τη χώρα για την οποία μιλάμε, οι παλιές αξίες δεν πεθαίνουν ποτέ: ένας δάσκαλος που πήρε το πτυχίο του πριν από 30 χρόνια εξακολουθεί να διατηρεί αυτούσιο το κύρος του – ακόμη και αν νομίζει ότι τα MOOCs είναι ο ήχος που κάνουν οι αγελάδες. Σε αυτή την χώρα, το οποιοδήποτε πρόβλημα εξακολουθεί να «λύνεται» με τη δημιουργία επιτροπών: όσο μεγαλύτερο το πρόβλημα, τόσο περισσότερες οι επιτροπές. Κ.λπ., κ.λπ…

Κυρίες και κύριοι, υπάρχει ένας πολύ εύκολος τρόπος για να φτιάξουμε καλή εκπαίδευση (και όχι μόνο…) στην Ελλάδα: Να διαλύσουμε αυτήν που έχουμε! Εντελώς όμως. Να καταργήσουμε κάθε περιορισμό, κάθε αρτηριοσκλήρωση, κάθε απαγορευτικό νόμο. Και μετά, να την ξαναστήσουμε σωστά. Και ελεύθερα…

Να επιτρέψουμε, ας πούμε, στον κάθε Έλληνα πολίτη να επιλέγει μόνος του πώς θα σπουδάσουν τα παιδιά του. Στο αυστηρό σχολείο – ή στο σχολείο παιδική χαρά. Σε μια τάξη με 60 παιδιά – ή στο σπίτι, μόνα τους, παρακολουθώντας Κhan academy. Είναι γελοίο, την εποχή που μπορεί κάθε ένας από εμάς να έχει πρόσβαση στην πλέον προηγμένη γνώση, τη στιγμή που αυτή παράγεται, στη χώρα μας να υποχρεώνονται τα παιδιά μας να διδαχθούν αυτά που αποφάσισαν κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι πριν κάποια χρόνια. Και αυτό να βαφτίζεται κάθε λίγο και λιγάκι «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση».

Άσε μας, λοιπόν, αγαπητό κράτος, σταμάτα να επιβάλεις τη βλακεία και την ασχετοσύνη σου επάνω μας. Δεν σε παίρνει άλλο…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top