Απελευθερώνοντας ενέργεια

του Στέφανου Πάντου // * 

«Εφήμερα και ποιητικά» της Έτας Βασιλείου, Εκδ. «Γαβριηλίδη», σελ.76

1. H εικόνα του εξώφυλλου.

Της είπα ότι δεν μου αρέσει έτσι, και είναι αυτή η εικόνα μια ζωγραφιά του εξαιρετικού Θάνου Γκιόνη και νόμιζα και νομίζω ότι δεν αποδίδει αυτό που έχω στο μυαλό μου και προτιμώ την φωτογραφία, αλλά η Έτα μιλώντας συνέχεια ακατάπαυστα με έπεισε. Όχι ακριβώς, αλλά περίπου!!)

Παιδιά τρέχουν χαρούμενα σε μια προκυμαία σε μια προβλήτα σε μια εξέδρα και πηδούν στην θάλασσα. Φωτογραφία καλοκαιριού κι όμως δημοσιευμένη σε κείμενα επιστημονικά του LIFE για την ενέργεια την μετατροπή της και τον Αϊνστάιν…

Η κίνηση, η απογείωση και η προσγείωση των νεανικών κορμιών στην αγκαλιά της θάλασσας . . . Η έκλυση της ενέργειας, η απελευθέρωση , η αποδέσμευση της ενέργειας διαχέεται θεϊκα και θετικά παντού. Και δεν πάει χαμένη (ακόμα και όταν μας φαίνεται ότι χάνεται . .)

Είναι η εικόνα που όλοι χαιρόμαστε και χαμογελάμε με αισιοδοξία . . .

Είναι η ΕΤΑ! Υπερκινητική και αισιόδοξη!!!

2. Πρωτη φορά παρουσιάζω βιβλίο και μάλιστα ποιητική συλλογή «ΕΦΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΙΚΑ» της Έτας Βασιλείου, εκδόσεις Γαβριηλίδη .

Η Έτα ήθελε πολύ.

Με αγαπάει πολύ , Με εκτιμάει λέει. .

Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για την επιλογή της . .Ήταν 27 χρόνια δημοσιογράφος με καλό όνομα στο δικαστικό ρεπορτάζ . . . Έπρεπε να με ξέρει!

Ας πρόσεχε!

3. Η θετική ενέργεια , η απέραντη καλοσύνη, ο ωραίος ρομαντισμός της , η αγάπη για ότι ανθρώπινο. O αγώνας για μια ζωή πιο όμορφη , καλύτερη και συναρπαστική για όλους τους φίλους της για όλους τους συντρόφους της για όλο τον λαό (ακόμα και για όλους τους εχθρούς ) και φυσικά για όλους τους ανθρώπους άσπρους κόκκινους μαύρους σε όλο τον πλανήτη, η ατέλειωτη αγάπη στον άνθρωπο στην φύση στον έρωτα στην θάλασσα διαπερνά τα κείμενα της από τα πιο μικρά αυτά των λίγων γραμμών, μέχρι τα πιο μεγάλα.

Αισιόδοξη ενάντια σε όλες τις δυσκολίες χωρίς κανένα αίσθημα του εγώ και του ατομισμού, βάδισε και βαδίζει με το κόμμα της, χωρίς το κόμμα της, με κόκκινες και ροζ σημαίες , χέρι- χέρι με τον συντροφό της τον Γιάννη (τον άτυχο Γιάννη γιατί η απέραντη καλοσύνη και η υπερκινητικότητα έχει και το κόστος της και στην ίδια και στον Γιάννη και συχνά μεγάλο!!). Είναι πολλές δεκάδες χρόνια μαζί ζευγάρι, και νομίζω ακόμα είναι ερωτευμένοι και μας δείχνουν την εξαίρεση , αυτή την εξαιρετική εξαίρεση που δυστυχώς επιβεβαιώνει τον κανόνα. . . και οι δυο τους είναι πάντα κοντά και μαζί στα πολύ δύσκολα του σήμερα. . .

4. Οι άνθρωποι με τις αδυναμίες και τα λάθη τους, με τις αξίες και τους αγώνες τους, με την εμμονή τους αλλά και με το γονάτισμα τους και το πέσιμο και τον συμβιβασμό τους, με την αγάπη και την Αγάπη με την επιείκεια και το ότι “τα στερνά ΔΕΝ τιμούν τα πρώτα”. . Σε όλα τα κεφάλαια η Έτα δείχνει τον δρόμο της εκτίμησης και του σεβασμού σε ότι ο κάθε άνθρωπος κάνει και πετυχαίνει με τους αγώνες του και το παράδειγμά του τις συγκεκριμένες χρονικές στιγμές. Τότε έδωσε πολλά, σήμερα δεν μπορεί γιατί αλλιώς σκέφτεται. . Τον τιμά για το τότε. Τα στερνά είναι στερνά και τα πρώτα είναι πρώτα!!

Παράδειγμα εύκολο είναι ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος . Από το “ιδού ο στρατός σας” που είπε το 1944 στον Αμερικάνο στρατηγό Βαν Φλήτ και στη δήλωση το 1949 ότι “η Μακρόνησος είναι ο σύγχρονος Παρθενώνας της Ελλάδας ” , ο ίδιος ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος το 1982 μόνος του από ολόκληρη την ΝΔ άκουσε με προσοχή και υπερψήφισε την αναγνώριση της εθνικής αντίστασης και του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ.

5. Ο σεβασμός και η λατρεία της στους δάσκαλους στο γυμνάσιο στο φροντιστήριο στο πανεπιστήμιο στην ζωή. Σαν και αυτούς τους δάσκαλους που μας οδήγησαν να σκεφτόμαστε να βλέπουμε να είμαστε ευαίσθητοι και πολλές φορές με τα λόγια τους μας έκαναν να μπαίνουμε πρώτα στον αγώνα πρώτα στην ΚΝΕ στον ΡΗΓΑ και στις άλλες αντιδικτατορικές οργανώσεις και μετά ή μαζί να μπαίνουμε και στις σχολές μας…Θυμόμαστε με ευλάβεια την σεμνή περηφάνια τους σαν γονιών που μας ανέθρεψαν και αυτοί μαζί με τις μανάδες μας και τους πατεράδες μας. Οι μαθητές τους όσο κι αν γερνάνε όσο κι αν μεγαλώνουν, πάντα τους αναγνωρίζουν τους τιμούν και τους έχουν μέσα στην καρδιά τους. Και εμείς με την Έτα που είμαστε μικροί ακόμα!!

6. Το πιο παλιό κομμάτι που έγραψε πριν 10 χρόνια περίπου είναι το κείμενο για το Πολυτεχνείο.

Οι διαδρομές από τα 3 ξενικα γράμματα CHE (όπως μας φάνταζε τότε το όνομα του ΤΣΕ ) και το Φορτηγό του Σαββόπουλου, στην ποίηση του Ρίτσου και του Ελύτη και στην επαναστατική μουσική και ορμή του Μίκη μας.

Οι διαδρομές από τα κουτουκάκια της Καισαριανής , στα πατάρια στις καφετέριες, στην πλατεία Μαβίλη με τον Αξέχαστο Νίκο Βουλγαρίδη και τον Γιώργο Καραγιάννη και τόσους άλλους, στα ξενύχτια του διαβάσματος, στους έρωτες στις βόλτες και στις μικρές εκδρομές μας στη θάλασσα. . .

Οι διαδρομές από τους τοπικούς φοιτητικούς συλλόγους με τον Γιώργο Φιλιπάκη, τον Γιάννη Κοροβέση , τον Αρτέμη Ψαρομιληγκάκη και τόσων άλλων .. . στην ΕΚΙΝ την Ευρωπαϊκή κίνηση νέων και στις φοιτητικές επιτροπές αγώνα. .

Από τις συνελεύσεις που όλα είναι συνειδητά εκεί όπου η Ιωάννα Καρυστιάνη είναι (αντιγράφω την Έτα) “το ξανθό πανέμορφο κορίτσι με τα γαλάζια σαν της θάλασσας μάτια και την στεντόρεια φωνή ήταν ανεβασμένο στην μέση στο πιο ψηλό έδρανο…” που κρεμόμασταν σαν λαχταριστά τσαμπιά από ώριμο σταφύλι, από τα έδρανα από τα παράθυρα και τις πόρτες.

Από το “ψωμί παιδεία ελευθερία ” μέχρι την Νομική και το Πολυτεχνείο. . .

Από τις πλαστικές καρέκλες του διπλανού καφενείου στην πλατεία Αιγύπτου που χρησιμοποίησαν οι διαδηλωτές μαζί με την Έτα για οδόφραγμα μέχρι τον ήχο από τις ερπύστριες των αρμάτων του Ιωαννίδη . . .

Η κυρία “γόνος αριστοκρατικής οικογένειας” η κυρία Σαββίδη η αδελφή του εκδότη Χρήστου Λαμπράκη πηγαινοερχόταν στο σαλόνι του σπιτιού της στην καφέ πολυκατοικία της λεωφόρου Αλεξάνδρας, μοίραζε βαζελινη λεμόνια και τσάι και μπισκότα και σοκολάτα στα άπειρα παιδιά που βρήκαν φιλόξενο καταφύγιο στο διαμέρισμα της. Έξω τα κυνηγητά οι σφαίρες και οι κλούβες και αυτή η κυρία Σαββίδη συνέχιζε να μοιράζει αγάπη και τσάι και να μοιράζεται τον κίνδυνο. Η Έτα δεν ξεχνάει. . .

Και μετά η ΕΣΑ (ο Άλκης Παπαδήμας και η Έτα σε ατέλειωτες ώρες ορθοστασίας τις νύχτες έξω και απέναντι από το ΕΑΤ ΕΣΑ) και οι φυλακές και τα συνθήματα στους τοίχους και τα έντυπα να μοιράζονται και το σφίξιμο στα χέρια και το κλείσιμο του ματιού και η αναμονή η προσμονή και η προετοιμασία για την εξέγερση την επόμενη εξέγερση, μέχρι την νίκη πάντα.

Και ήρθαν όμορφοι άντρες ερωτεύσιμοι κάποιοι κουτσαίνοντας (ο Δημήτρης Γόντυκας και ο Κώστας Καππος) και έξω από τις φυλακές Κορυδαλλού στην μεταπολίτευση στις 26 Ιουλίου 1974 οι έγκλειστοι που αποφυλακίζονταν και πέφτανε στις αγκαλιές των δικών τους που περίμεναν από έξω μαζί με χιλιάδες άλλους και ανάμεσα σε αυτούς και η Έτα!!!

Και μαζί η Έτα έχει και ένα καλό λόγο για την Μελίνα που γύρισε από έξω την Μελινα με το πλατύ χαμόγελο και τα μεγάλα αχόρταγα για ζωή μάτια.

Έτα Βασιλείου

7. Η Έτα μου είπε να μη γράψω ονόματα ούτε να γράψω που και τι και πως για την ίδια. Δεν με ήξερε?? Ας πρόσεχε!

8. Ο Χρήστος Κορδάτος, ένα από τα πολλά εγγόνια του Γιάννη Κορδάτου στην Ζαγορά. Σεμνός και όμορφος και νέος και αγωνιστής και πρωτοπόρος στο στήσιμο του γνωστού πετυχημένου Συνεταιρισμoύ ΖΑΓΟΡΙΝ! Που ξεκουράζεται σε ένα παγκάκι στην κεντρική πλατεία της Ζαγοράς στο Πήλιο. Σαν ένα άγαλμα τιμητικό που κανένας μεγάλος δεν έστησε. . .

9. Η εργάτρια στο παλιό κλωστοϋφαντουργείο ΠΑΝΑΓΟΣ στο Χαλάνδρι. Την περίοδο που για να αυξήσει τις δυνάμεις του κόμματος η Έτα κάνει και την εργάτρια για να πλησιάσει την εργατική τάξη που τότε νομίζαμε όλοι πως πάντα πηγαίνει στον παράδεισο. Και που παρά την ένταξή της στην ΚΝΕ παρά τα κόκκινα γαρίφαλα και τον έρωτα κάποιοι δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια τα όρια της φτώχειας και της τάξης τους. . .Της έκοψε τις ελπίδες στον Θεό στον Χριστό και σε ό,τι μεταφυσικό και της εναπόθεσε στον ιστορικό υλισμό στη διαλεχτική και στον μαρξισμό. Δεν έφτασαν όμως μόνο αυτά και μόνο η αγάπη της Έτας…Τελικά η εργατική τάξη μερικές φορές με κομμένα τα φτερά πάει και στην κόλαση . .

10. Ο Κώστας Καραθανασόπουλος το αγόρι με το κόκκινο πουκάμισο, από το κυνήγι της μπάλας και την ΑΕΚ στους ανιδιοτελείς αγώνες για το ΚΚΕ τον σοσιαλισμό και την χαρά και την ευτυχία των ανθρώπων και στο μέτρημα των πλατειών του ΧΑΛΑΝΔΡΊΟΥ για να γίνουν πεζόδρομοι για να γίνει πιο όμορφο το προάστιο του. . κι όμως τίποτε δεν πάει χαμένο, πριν λίγες μέρες όπως το είχε φανταστεί, για πρώτη φορά στο Χαλάνδρι εκλέχτηκε αριστερός του κινήματος δήμαρχος κάτι από ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ΣΥΡΙΖΑ κάτι νέο και καλό που μας απελευθερώνει για λίγο να ονειρευόμαστε σαν τον Κώστα και τον Παναγιώτη το άλλο ανθρώπινο Χαλάνδρι. Θα δούμε…

11. Και από τις πορείες στις συνελεύσεις της κομματικής οργάνωσης την περίοδο 1975-1980 που για να έχουν απαρτία και να ‘ρθουν όλοι η Έτα πέρναγε τα καφενεία των οικοδόμων στο Χαλάνδρι και περίμενε με αγάπη και υπομονή να τελειώσει η πρέφα των συνταξιούχων εργατών με τα ροζιασμένα χέρια για να ‘ρθουν στην συνέλευση. Η Έτα και τα κορίτσια που τραβούσαν τους παππούδες στην εφηβεία… (με δεκάδες χρόνια φυλακή και εξορία στις πλάτες τους)

12. Τα στερνά τιμούν ή δεν τιμούν τα πρώτα. . . παντού το ερώτημα και η αγωνία της Έτας μαζί με την αισιοδοξία και την υπερκινητικότητα. . Οι γέροι με πρίσμα νέου και οι νέοι με πρίσμα γέρου. . ποιοι θα νικήσουν. οι νέοι πάντα. έτσι μας λέει η Έτα. .

13. Και όπως είμαστε σφιχτοί και δεν αγγίζουμε εύκολα δεν δείχνουμε την αγάπη μας φοβόμαστε την αγκαλιά το χέρι χέρι και το φιλί, έρχεται η φύση η θάλασσα και τα δίνει όλα μαζεύουμε τα βότσαλα και απελευθερωνόμαστε . .

14. Στα κείμενά της πάντα το ευχαριστώ και η αγάπη στους νέους, στους δασκάλους, στα παραδείγματα ζωής των ανθρώπων, στον πατέρα, στην μητέρα και σε όλους μας. . και ξεχειλίζει η αγάπη και ο σεβασμός στα κείμενα, στα προσωπικά της και στα ερωτικά και στα φυσιολατρικά και στα πολιτικά. Είναι η Έτα.

15. Με την νοσταλγία για αυτούς και αυτά που χάνεις και όταν τα χάσεις καταλαβαίνεις την αξία τους και πάντα κάποια πράγματα τα πιάνεις εκ των υστέρων. . χάνεις έναν άνθρωπο γιατί στην καθημερινότητα δεν πιάνεις το σημαντικό. Και στην “αποκάλυψη” ανακαλύπτεις ότι ακόμα και σε μιας βραδιάς σχέση σε μιας βραδιάς φιλική γνωριμία και συνάντηση μπορείς να μάθεις τόσα πολλά όσα δεν έχεις μάθει σε γνωριμίες και παρέες μιας ζωής.

16. Βουτιές και να πέφτουμε μέσα στη θάλασσα, να μη φοβάσαι να βουτήξεις στα νερά της… Ζούμε σε κίνηση και με μεγάλη αγάπη στην πόλη μας την Αθήνα. . .

17. Και παλεύοντας με τους ανεμόμυλους … από την όρεξη για δουλειά τότε, στην ανεργία του σήμερα, ψάχνοντας για δουλειά και πάλι συλλογικά και πάλι αγώνες και πάλι αισιοδοξία από την Έτα. . .

18. Και μας πετάει στο τελευταίο κείμενο της και την μεγάλη πλαστική ΡΟΖ (τυχαίο? δεν νομίζω) λεκάνη με μια τόσο καλή ψαριά που γεμίζει άπειρα ψάρια που μπορούν να ταϊσουν όλα τα πεινασμένα παιδιά … και εμείς θέλουμε η ροζ και η κόκκινη και όλες οι λεκάνες να μας μάθουν πως να ψαρεύουμε και όχι να μας ταϊζουν ένα ψάρι μια φορά …

ΤΕΛΟΣ

Ξαναγυρνάμε στην εξέδρα στην προκυμαία του εξώφυλλου … Τα παιδιά παίρνουν φόρα και τρέχουν κι εμείς μαζί, μαζί με τον Κώστα τον Παναγιώτη τον Νίκο τους συνταξιούχους οικοδόμους με την πρέφα στο χέρι, και με την εργάτρια από το κλωστοϋφαντουργείο ΠΑΝΑΓΟΣ, και με τους γέρους-έφηβους με το νέο πρίσμα, με τους νέους, όλους τους νέους μαζί με τους δασκάλους μας και εκτοξευόμαστε στον ορίζοντα και πέφτουμε στην θάλασσα εκλύοντας μια τέτοια ενέργεια που μόνο ο Αϊνστάιν την μετράει και την υπολογίζει … μια τέτοια απελευθέρωση ενέργειας που θα φτάνει μέχρι την νίκη την κάθε νίκη πάντα.

* Ο Στέφανος Πάντος είναι αρχιτέκτονας. Με το κείμενό του παρουσίασε την ποιητική συλλογή της Έτας Βασιλείου «Εφήμερα και ποιητικά», εκδόσεις «Γαβριηλίδη» τον προηγούμενο μήνα σε σχετική εκδήλωση.