Fractal

Η νομοτέλεια της Τέχνης

της Ελένης Γκίκα //

 

galaziaΓαλάζια φλέβα του Ross MacDonald. Μετάφραση: Χίλντα Παπαδημητρίου. Εκδ. «Μεταίχμιο», σελ. 444

Γνωστός στα καθ’ ημάς από τα βιβλία του «Μελαγχολική πόλη» (Παρατηρητής), «Υπόθεση Γκάλτον» (Κέδρος), «Η νεκροφόρα με τις ρίγες» (Αλεξάνδρεια»), «Κινούμενος στόχος» (Μεταίχμιο), κλασικός πια όσον αφορά το αστυνομικό μυθιστόρημα, ο Ross MacDonald στη «Γαλάζια φλέβα» του μεταφέρει το έγκλημα και την τιμωρία στην τέχνη. Το μυστικό και ο φόνος αυτή τη φορά αφορά τη δημιουργία. Στόχος, και υπό παρατήρηση, είναι η τέχνη και ο δημιουργός.

Σε πρώτη φάση όλα μοιάζουν απλά: ο ντετέκτιβ Λιου Άρτσερ καλείται από το πλούσιο ζεύγος Μπιμάγιερ να βρει έναν πίνακα που έχει κλαπεί απ’ το σπίτι τους. Ο πίνακας, που αποτελεί το πορτρέτο μοιραίας ξανθιάς που κάποιοι αναγνώρισαν, φέρει την υπογραφή ενός διάσημου ζωγράφου του οποίου τα ίχνη αγνοούνται. Έτσι, ξαφνικά, ο Ρίτσαρντ Τσάντρι χάθηκε από προσώπου γης και από την επαρχιακή κοινωνία της Σάντα Τερέζα, και η τύχη του εδώ και 25 χρόνια αγνοείται! Παρ’ όλα αυτά, η τέχνη του τιμάται δεόντως, η «χήρα» του στήνει μουσείο με έργα του και ο πρώην δάσκαλος και νυν έμπορος τέχνης εξακολουθεί να κάνει χρυσές δουλειές στο όνομά του! Ο Λιου Άρτσερ αναζητώντας την άκρη στον φίλο της κόρης του πλούσιου ζευγαριού, ο οποίος σπουδάζει εκτιμητής έργων τέχνης, θα βρεθεί στην έρημο της Αριζόνας, ακολουθώντας τα ίχνη της παιδικής τους ζωής. Οικογενειακά μυστικά, ανομολόγητες συγγένειες, ανεκπλήρωτοι έρωτες, ανεπιβεβαίωτοι θάνατοι και το παρελθόν ως μαγική εικόνα που μεταβάλλεται από σελίδα σε σελίδα αποτελούν ένα ψηφιδωτό εποχής και ταυτοχρόνως μια αινιγματικά οικογενειακή σάγκα. Στο επίκεντρο δυο ετεροθαλή αδέλφια και η μοιραία γυναίκα του πίνακα, η τέχνη και οι φόνοι σαν έργο τέχνης, τα όρια της ανθρώπινης και της κοινωνικής ηθικής, οι αμαρτίες γονέων που εξακολουθούν να βαραίνουν τα τέκνα· το χάσμα των γενεών και η, κατά κάποιον τρόπο, δολοφονία του πατέρα.

Ένα σαγηνευτικό ανάγνωσμα όσον αφορά την τέχνη και την ανθρώπινη φύση που επαναθέτει το ερώτημα αν μπορεί να παραχθεί υγιής τέχνη από μια διαταραγμένη, τελικά, καλλιτεχνική φύση. Και μέσα σ’ όλα, η γλώσσα αυτή καθαυτή της τέχνης − διαυγής, δίκαιη κι αθώα κρυστάλλινη. Η μόνη, εντέλει, νομοτέλεια.

Τα μεγάλα ατού του βιβλίου: η αινιγματική πλοκή, οι αντιφατικοί χαρακτήρες, τα έργα τέχνης, το παρελθόν σαν πίνακας που αλλάζει σχήματα και αποχρώσεις, ένα παλίμψηστο που μας ακολουθεί μέχρι το τέλος.

Από έναν άξιο συνεχιστή του Ρέιμοντ Τσάντλερ και του Ντάσιελ Χάμετ.

 

galaziamakdonald

Ross MacDonald

Λίγα λόγια γι’ αυτόν:

Το πραγματικό όνομα του Ross MacDonald ήταν Kenneth Millar. Γεννήθηκε κοντά στο Σαν Φρανσίσκο το 1915 και μεγάλωσε στο Βανκούβερ. Το 1938 αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο και παντρεύτηκε τη Μάργκαρετ, που έμελλε να γίνει γνωστή στον κόσμο των συγγραφέων μυστηρίου ως Μάργκαρετ Μίλαρ. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, σπούδασε και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν στο Αν Άρμπορ και δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα το 1944. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1940 ως τον θάνατό του το 1983, δεν έπαψε να γράφει εμπλουτίζοντας το αμερικανικό αστυνομικό μυθιστόρημα με ψυχολογικό βάθος και σύνθετα ηθικά διλήμματα, τα οποία οι προκάτοχοί του είχαν υπαινιχθεί απλώς.

Δημιουργώντας τον χαρακτήρα του Λιου Άρτσερ, ο Macdonald προσδιόρισε εκ νέου τον ιδιωτικό ντετέκτιβ· τον έκανε ένα άτομο με ηθικές αρχές που περιπλανιέται στο επικίνδυνο όριο μεταξύ εγκληματικής ενοχής και ανθρώπινης αμαρτίας.

Διετέλεσε πρόεδρος των Συγγραφέων Μυστηρίου της Αμερικής και τιμήθηκε με το Grand Master Award της ένωσης, καθώς και με το Silver Dagger Award των Συγγραφέων Μυστηρίου της Μεγάλης Βρετανίας.
Πέθανε το 1983.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top